Chúa Ba Nàng là vị chúa linh thiêng, thuộc một trong những vị thần linh Tứ Phủ. Chúa thông thuộc phép bói then và có tài chữa bệnh vang danh bốn phương khiến người người đều nể phục. Khách hành hương muốn xin lộc bói toán, chữa bệnh, lập đàn mở phủ thì dâng lễ chúa tại đền thờ chúa bà ở Lạng Sơn.
Thần tích
Thực tế, chưa có một nguồn tin chính thức nào nói cụ thể về sự tích chúa bà. Trong dân gian có truyền nhau câu chuyện về chúa nhưng chưa được kiểm chứng chính thức.
Câu chuyện diễn ra vào thời kỳ chiến tranh biên giới 1979, lúc ấy, toàn bộ nhân dân miền Bắc kể cả nhân dân miền núi phía Bắc đều phải đi sơ tán. Vị thủ nhang đồng đền có rước tượng Ngài về một cái hang gần làng có tên là Ba Nàng. Để tiện cho nhân dân sáng chiêu chiều mộ, hương khói khấn vái nhà ngài. Lúc ấy, ban thờ nhà ngài vẫn rất sơ sài. Cũng tại ngôi làng này, có 3 chị em nhà nọ, từ nhỏ đã bị dị tật bẩm sinh. Vì thương cha me, không muốn mình trở thành gánh nặng nên 3 chị em đã quyết quyên sinh trên núi này. Hai câu chuyện này được vị thủ nhang kết hợp lại và gọi tên ngôi đền là đền Ba Nàng, cùng tên với làng Ba Nàng hiện nay.
Như vậy nếu theo sự tích này, Chúa Ba Nàng không phải tên riêng của một vị chúa bà mà là tên của 3 vị chúa kết hợp.
Thờ phụng
Chúa thuộc dòng bói then, lại có tài trị bệnh nên được dân chúng ca tụng và lập Đền thờ tại thôn Ba Nàng, xã Cai Kinh, huyện Hữu Lũng, Lạng Sơn. Ngôi đền nằm trong hang núi, có kết hợp thờ cả Tam tòa Thánh Mẫu. Khi về đồng, chúa bận khăn áo màu đen, múa quạt, múa mồi, phong thái thanh tao vô cùng.
Tham khảo
- Oản Cô Tâm, https://oancotam.com/chua-ba-nang/#Den_tho_Chua_Ba_Nang_o_dau
- Tín ngưỡng thờ Mẫu, https://hatvan.vn/chua-ba-nang-huu-lung-lang-son/