Thần tích
Theo dân gian kể lại Cô Đệ Nhất Thượng Thiên hay còn gọi là Cô Cả Đệ Nhất, cô là con vua cha Thủy Tề dưới thoải cung, được phong là Thiên cung Công chúa trên Thiên đình.
Sự tích về Cô có từ thời Hùng Vương, đây cũng là thần tích đầu tiên về việc cô giáng xuống hạ giới. Theo đó, khi các vua Hùng dựng nước và giữ nước, cô được vua cha Thủy Tề cho hạ phàm. Cô có công lớn trong việc giúp nhà nước Văn Lang thống nhất các bộ tộc trong nước. Đến thời Trần, Cô cũng được biết đến là vị tiên cô theo đức Thánh cả giết giặc phương Bắc.
Sự tích về cô sau đó tiếp tục được kể dưới thời nhà Lê sơ. Khi Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở đất Lam Sơn – Thanh Hóa, cô lại lần nữa giáng trần, góp công lớn giúp vua Lê Lợi diệt giặc Minh, lập ra nhà Lê.
Có nơi cho rằng Cô Đệ Nhất Thượng Thiên là thánh cô hầu cận kề bên Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Lại có nơi cho rằng Cô kề cận, tay biên tay chép bên Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên. Cô hầu cận mẫu, thường báo cáo mọi việc trần thế lên mẫu. Nên khi tấu khấn mẫu, người ta thường có lời tấu lên cô, để cô kêu thay lạy đỡ trước cửa Mẫu tôn kính.
Thờ phụng
Vì là vị tiên cô hầu cận Mẫu nên cô được thờ tại rất nhiều đền phủ. Cụ thể, tượng cô thường được thờ tại ban Tứ Phủ Thánh cô trong những bản đền này. Tuy nhiên, cô cũng có đền thờ chính, người ta cho rằng đó chính là đền Cô Nhất tại Nghệ An. Đền Cô cách đền Ông Hoàng Mười khoảng 50km.
Tham khảo
- Wikia Đạo Mẫu:
- https://daomau.fandom.com/vi/wiki/C%C3%B4_%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_Th%C6%B0%E1%BB%A3ng_Thi%C3%AAn
- PHUDAY.COM: https://phuday.com/su-tich-thanh-co-de-nhat-thuong-thien.html
- Oản Cô Tâm: https://oancotam.com/co-de-nhat-thuong-thien/
