Ông Hoàng Bơ là ai ?
Tên húy của Ngài: Tống Khắc Bính, là thái tử con vua Nam Tống
Sắc phong tước hiệu: Thượng Đẳng Thần.
Ngài là con trai thứ ba hàng Tứ Phủ Ông Hoàng, con trai vua Long Vương Bát Hải Động Đình còn được gọi là Ông Bơ Thoải. Ông Hoàng Bơ thường ngự dưới tòa Thoải Cung, coi giữ việc trong Đền Vàng Thủy Phủ. Có khi ông biến trên mặt nước, hiện lên chân dung một vị Hoàng Tử có diện mạo phi phương, cưỡi cá chép vàng. Đôi lúc ông biến hiện, ngồi trên con thuyền, rong chơi khắp chốn, cùng các bạn tiên uống rượu, ngâm thơ, đàn hát, trông trăng, đánh cờ, hưởng thú vui của các bậc tao nhân mặc khách.
Sự tích Ông Hoàng Bơ
Theo những điển tích truyền miệng, ông là người em thân cận của Quan Lớn Đệ Tam. Khi rảnh rỗi, ông thường rong chơi khắp chốn trên thuyền rồng. Nhưng thấy cảnh dân chúng còn nghèo khổ lầm than, ông đã nhận lệnh Vua Cha lên làm khâm sai cõi phàm trần, mở hội Phúc Duyên, giáng phúc cho dân buôn bán làm ăn thuận buồm xuôi gió, người có học đỗ đạt thành tài, xã hội bình an yên ấm.
Có nhiều dị bản liên quan tới sự tích ông Hoàng Bơ. Một trong số đó kể rằng, ông là thái tử con vua Nam Tống, mang tên húy là Tống Khắc Bính. Sau khi bị nhà Bắc Tống đánh bại, Ngài đã dong thuyền ra biển Đông sau đó thác hóa tại đây. Di quan Ngài trôi đến cửa Cờn tại Quỳnh Lưu, Nghệ An và được ông Hoàng Chín lúc bấy giờ đang tu ở đó vớt lên chôn cất. Sau khi ông Hoàng Chín quy hóa, nhân dân đã phối hương linh vị ông Hoàng Bơ, ông Hoàng Chín và Tứ Vị Vua Bà thờ tại đền. Tuy nhiên, điển tích này cần được xem xét do ngày nay, Trung tâm Nghiên cứu Tiềm Năng Con người xác định đền Cờn là nơi thờ ông Hoàng Chín chứ không phải là thờ ông Hoàng Bơ.
Một dị bản khác ghi chép rằng, Thài Bà nằm mơ thấy một người con gái mặc xiêm y trắng, tay ôm một đứa bé trai tuấn tú, kháu khỉnh. Nàng nói vì cảm tạ tấm lòng từ bi công đức của Bà, sẽ cho Hoàng tử Long cung sẽ đầu thai làm con để báo hiếu và lập công cho đất nước. Quả đúng như vậy, sau đó Thái Bà sinh hạ một bé trai khôi ngô nhanh nhẹn, mặt sáng tinh anh, bèn đặt tên là Trần Minh Đức. Giống như lời chiêm bao khi xưa, cậu bé tám tháng đã biết nói, chín tháng biết đi, năm tuổi đã đọc thông sách vở.
Năm hăm hai tuổi, Minh Đức Đã ngày đêm nghiên cứu Phật Pháp tại thảo am, không màng hôn nhân phu phụ. Sau khi cha mẹ về tiên, thì ông cũng đi đâu không ai hay biết. Ngôi đền và thảo am cũng dần nhang lạnh khói tàn. Rồi một đêm, dân làng ai ai cũng đều mơ thấy có một vị hoàng tử khôi ngô tuấn tú, đầu đội kim khôi, mình mặc áo trắng lưng giắt kiếm bạc, cưỡi trên đôi bạch xà. Người báo mộng rằng mình là Hoàng Tử Long Cung, giáng sinh xuống trần làm con Thái Ông Thái Bà nay đã hết hạn phải về Thủy Cung. Hoàng Tử nói khi dân gặp nạn ắt sẽ đến cứu, về sau cũng sẽ âm phù cho dân sống ấm no, không quên dạy dân thờ phụng Thánh Mẫu Thủy Tinh cho nghiêm cẩn. Sáng dậy, ai cũng thuật lại cho nhau giấc mơ y hệt, bèn cung kính lập thêm long ngai bài vị Minh Đức Hoàng Bơ Thoải tại đền Thánh Mẫu. Sau này, khi đê Ngự Hàm vị bỡ, dân chúng trở tay không kịp bèn lập đàn cầu đảo. Hoàng Tử Long Cung đã hóa thành ông Bạch mãng xà xuất hiện hàn long. Sau khi đê được hàn xong thì Bạch xà cũng biến mất lúc nào không hay. Dân làng đều biết là Minh Đức hoàng tử cứu giúp bèn về đền lễ tạ, sau xây một ngôi đền ngay chỗ vỡ đê để thờ Thánh Hoàng Ba Thoải, nay thuộc huyện Đông Long, tỉnh Thái Bình.
Thờ phụng
Do có nhiều thần tích về ông Hoàng Bơ nên ngoài đền Cờn, đền Hưng Long thì Đền thờ ông Hoàng Bơ tại quần thể di tích Phong Mục cũng được biết đến là nơi thờ Ngài. Quần thể di tích này còn có đền Mẫu, đền Quan Giám, đền cô Đôi và đền cô Tám Đồi Chè nằm gần đền Quan Hoàng Bơ, thuộc thôn Phong Mục, xã Châu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa.
Tham Khảo
- Ông Hoàng Bơ, https://oancotam.com/ong-hoang-bo/
- Ông Hoàng Bơ, http://dothocung.net.vn/diendan/ong-hoang-bo.html
- Ông Hoàng Bơ hoàng tử chốn Thoải Cung, https://namphu.net/ong-hoang-bo-hoang-tu-chon-thoai-cung
- Sự tích ông Hoàng Bơ, https://vndoc.com/su-tich-ong-hoang-bo-3285
- Thần Điện Tứ Phủ https://daomau.fandom.com/vi/wiki/Th%E1%BA%A7n_%C4%91i%E1%BB%87n_T%E1%BB%A9_Ph%E1%BB%A7