Tên gọi và vị trí địa lý
Chùa Bạch Nao là một di tích tôn giáo quan trọng, nằm trên địa bàn xã Thanh Văn, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Các tên gọi khác của chùa bao gồm chùa Bồ Nâu (theo tên Nôm của làng) và Đại Bi Tự (tên chữ Hán). Theo tài liệu sử, vào đầu thế kỷ XIX, thôn Bạch Nao thuộc xã Hoa Nao, tổng Động Cứu, huyện Thanh Oai, phủ Ứng Thiên, trấn Sơn Nam Thượng.
Lịch sử và nhân vật
Dựa trên những chứng tích vật chất như gạch hoa chanh thời Trần, gạch hòm sớ thời Mạc, có thể khẳng định chùa Bạch Nao đã tồn tại từ thời kỷ này. Trong giai đoạn thế kỷ XVII, chùa đã được tu bổ và mở rộng theo kiểu chùa Trăm Gian.
Năm Duy Tân thứ 4 (1910), chùa đã trải qua lần trùng tu lớn, hình thành diện mạo hiện nay.
Kiến trúc cảnh quan
Chùa Bạch Nao bao gồm nhiều hạng mục quan trọng như cổng chùa, Tiền đường, Tam bảo, nhà Tổ, nhà Mẫu, hai dãy hành lang và nhà khách. Các công trình này đều mang đậm phong cách kiến trúc truyền thống của Phật giáo Việt Nam.
Tiền đường được thiết kế gồm 5 gian 2 chái, với kiến trúc chồng diêm 2 tầng 8 mái. Hệ thống kết cấu bên trong tuân theo phong cách “Thượng giá chiêng rường cụt, hạ xà nách rường cụt có bảy hiện”, thể hiện kỹ thuật xây dựng tinh tế.
Tam bảo bao gồm 5 gian, nối liền với gian giữa của Tiền đường, tạo thành bố cục hình chữ “đinh”. Đây là không gian thờ tự quan trọng, thể hiện rõ nét kiến trúc Phật giáo cổ truyền.
Hành lang hai bên trước đây là nơi bài trí tượng Thập bát La Hán, nhưng hiện tại hành lang bên phải được sử dụng để thờ Đức Thánh Trần (Trần Quốc Tuấn).
Bên ngoài khuôn viên chùa là ao chùa, vườn tháp mộ sư và cây cối xanh tươi, tạo nên cảnh quan thanh tịnh, trang nghiêm.
Hiện vật
Chùa Bạch Nao hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị lịch sử và nghệ thuật. Trong đó, đáng chú ý nhất là hệ thống tượng Phật với 26 pho lớn nhỏ, trong đó các tượng Quan Âm Nam Hải, Quan Âm Tọa Sơn, và Bát bộ Kim Cương là những tác phẩm điêu khắc tiêu biểu.
Ngoài ra, chùa còn có một quả chuông đồng mang niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 6 (1798), cùng ba bia đá ghi lại quá trình xây dựng và trùng tu chùa. Một số viên gạch hoa chanh từ thời Trần và gạch hòm sớ từ thời Mạc cũng được tìm thấy và hiện đang được sử dụng để lát đường vào chùa.
Xếp hạng di tích
Năm 2008, chùa Bạch Nao được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.
Tham khảo
- Lưu Minh Trị, (2010), Hà Nội – Danh thắng và di tích (Tập 2), Nxb Hà Nội.