Vị trí
Chùa Lương Hàn thuộc xóm Đông 2, xã Việt Hùng, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định.
Kiến trúc
Năm 1968 sư cụ Thích Thanh Chi xây lại chùa Lương Hàn xã Việt Hùng. Chùa gồm 3 gian thượng điện bố trí theo chiều dọc, mái bắt vân với bái đường. Kiến trúc theo kiểu vòm cuốn, cột gạch, hai mái lợp ngói nam. Trong vòm cuốn của toà bái đường được vẽ hoa văn: Mây, hoa lá góp phần làm cho công trình thêm rực rỡ. Gian chính giữa treo bức đại tự “Bảo Quang Tự”. Hai bên tả hữu có tượng Đức ông và Đức Thánh Hiền. Phía trước thượng điện có tượng khuyến thiện và trừng ác.
Tiêp theo bái đường là thượng điện bổ trí theo chiều dọc tạo thành nơi đi hai bên còn ở giữa là các bệ gạch xây từ thấp lên cao để đặt các pho tượng Phật bằng đồng nhưng được sơn son thếp vàng rực rỡ, trong đó có tượng Adiđà đặt trên bệ đá hoa sen được chạm trổ công phu. Trên cột gạch của toà thượng điện treo các bản trích từ kinh pháp để răn dạy người đời làm việc thiện tránh việc ác.
Trồng cây vào cửa thiền môn
Là trồng cây đức cho con cháu mình
Người lấn chiếm của đình làm lợi
Là tự mình buộc tội cháu con
Phải đâu người ấy là khôn
Đời cha ăn mặn, đời con khát nhiêu!
Ai tích đức sớm chiều làm thiện
Tạo cho con điều kiện sau này
Mẹ cha tích đức cao dày
Cho con hưởng phúc ngày ngày an khang.
Năm 1994 xây đền thượng ở phía trước chùa Lương Hàn di tích theo kiểu tiền Thánh hậu Phật.
Đền được xây 5 gian theo hướng tây nam được làm theo kiểu cuốn vòm phía trước đều là sân gạch rộng và dài theo đông tây cổng có cột đồng trụ có nghê chầu đăng đối.
Ở gian giữa tiền đường được xây rộng ra phía sau để hậu lâu chồng diêm được nâng cao lên làm cho công trình thêm bề thế. Bên trên của gian giữa có bức đại tự “Nam thiên thánh tổ” phía trong trên bệ thờ được xảy cao để đặt tượng Nguyễn Minh Không và Giác Hải thiên sư. Tương truyền thời Lý, trước khi đi tu hai ông đã về vùng này quai đê đắp đập, cắm đăng đơm đó làm nghề chài lưới sinh sống. Cách chùa Lương Hàn về phía đông nam có một gò đất nổi trên cánh đồng gọi là rốn bể và lạch thoi quân hàn. Hai ông thường dùng gò đất này nghỉ ngơi và phơi lưới. Sau này gò đất có tên là gò Bụt. Tại gò Bụt trước đây dân làng đã xây ngôi đình để thờ Thành Hoàng.
Thành tựu
Chùa Lương Hàn được công nhận Di tích lịch sử cấp tỉnh năm 1998.
- Tham khảo theo cuốn “Lịch sử Phật Giáo Nam Định” – NXB Tôn Giáo
