Chùa Nhạ Phúc (Chùa Lại Yên – Hoài Đức, Hà Nội)

Lược sử

Theo truyền thuyết, trong thời đại Hưng Long, vua Trần Anh Tông (1293-1314) yêu mến một người phụ nữ vừa xinh đẹp vừa tài năng, được gọi là Áp Nha. Khi vua đi qua thôn Đồng Ốc, nơi Áp Nha sống, gặp điềm lành, vua tổ chức lễ cầu tự tại Kính Thiên Đài, còn được biết đến là Quán Lại Yên. Sau đó, Áp Nha sinh ra công chúa Thắng Đức.

Lớn lên, công chúa từ chối kết hôn và thề rằng sẽ trở về quê mẹ để tu hành. Trần Anh Tông lòng mừng con gái, đã xây dựng một ngôi chùa mới ở thôn Đồng Ốc và đặt tên là Áp Nha Thiền Tự. Sau này, công chúa Thắng Đức được thờ hậu Phật, và chùa đổi tên thành Nhạ Phúc Tự, và sau này đến thời Lê Trung Hưng, lại được đổi thành Nhạ Phúc Thiền Tự. Dân địa phương thường gọi nó là chùa Nhạ Phúc hoặc chùa Cả.

Vua cũng đã đào kênh nhỏ để kết nối chùa với Lăng Mẫu và Ao Cảnh, tạo điều kiện cho công chúa thưởng ngoạn. Ngày nay, đoạn kênh chỉ còn lại một phần sau lưng chùa, được gọi là đầm Lại Yên.

Chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu, đặc biệt là vào năm 2007 và 2016.

Kiến trúc

Chùa Nhạ Phúc nằm trong một khuôn viên rộng 11.492m2. Tam quan được xây dựng theo kiểu 2 tầng 8 mái nhỏ, với chữ Hán “Nhạ Phúc Môn” nổi bật ở cửa giữa, hướng về tây nam. Phía sau cổng là con đường nhỏ dẫn đến gác chuông kiểu phương đình 2 tầng 8 mái, được xây dựng trên 4 cột cái bằng gỗ lim và 12 cột quân bằng đá liền khối xẻ vuông.

Khu vực chính của chùa có mặt bằng xây dựng theo hình “Nội Công ngoại Quốc”. Toà tiền đường rộng 7 gian 2 dĩ. Thượng điện xây dựng theo kiểu 2 tầng 6 mái, sau đó là toà tam bảo hậu gồm 3 gian. Bên trái thượng điện là am cung nhỏ thờ Bà công chúa Thắng Đức. Nhà Tổ ở bên phải chùa chính và mới được trùng tu vào năm 2016, thờ các vị sư trụ trì. Hiện nay, chùa có thêm dãy nhà tầng và thư viện, nhà ăn, nhà bếp, phục vụ cho tăng ni và những người đến học tập về lý lịch Phật giáo. Ngoài ra, chùa còn có khu vực thờ Mẫu.

Giá trị

Trên gác chuông của chùa Nhạ Phúc treo một quả đại hồng đã hơn 200 tuổi. Toà tiền đường hiện có nhiều tấm bia đá quy tụ, phản ánh lịch sử. Ở phía bên phải thượng điện, có một trong hai bức Tranh Tội còn lại ở miền Bắc Việt Nam, miêu tả cảnh Thập Điện Diêm Vương xét xử những kẻ bị đày xuống địa ngục với quỷ dữ, đầu trâu, mặt ngựa, chó ngao. Ngoài ra, chùa còn có hệ thống tượng Phật giáo Bắc tông và nhiều đồ thờ nghệ thuật cao.

Chùa Nhạ Phúc được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia, theo Quyết định số 2890/VH-QĐ ngày 27/9/1997.

____________________________________

Các ngôn ngữ khác

Tiếng Anh (English)

Chua Nhạ Phúc has its origins in the time of King Tran Anh Tong (1293-1314), when the king admired Áp Nha, a talented and beautiful woman in the village of Dong Oc. After encountering good omens here, the king organized a self-prayer ceremony at Kinh Thien Dai, also known as Quan Lai Yen. Subsequently, Áp Nha gave birth to Princess Thắng Đức.

As the princess grew up, she refused to marry and decided to return to her mother’s hometown for spiritual practice. King Tran Anh Tong, pleased with his daughter’s decision, built the Áp Nha Meditation Temple in Dong Oc, later renamed Nhạ Phúc Tự and Nhạ Phúc Thiền Tự. The temple underwent several renovations, notably in 2007 and 2016.

The architectural layout of Chua Nhạ Phúc includes a two-tiered, eight-roof gate, a bell tower, a main hall, an upper sanctuary, and a rear triple tower. It is situated in a 11,492m2 compound, with a small path leading to the bell tower and the Lại Yên pond. The temple holds high historical and artistic value, featuring stone steles, repentance paintings, and a system of Buddhist statues. Hanging on the bell tower is a more than 200-year-old quince.

The Ministry of Culture and Information has classified Chua Nhạ Phúc as a National Architectural and Artistic Relic according to Decision No. 2890/VH-QD dated September 27, 1997.

Tiếng Trung (Chinese)

Nhạ Phúc寺源于Hưng Long时代，由陈英宗（1293-1314）国王爱慕一个又聪明又美丽的女人，名叫Áp Nha。在国王经过她居住的Đồng Ốc村时，遇到吉祥之兆，于是在京天台举行自祷仪式，也被称为Quán Lại Yên。随后，Áp Nha生下了公主Thắng Đức。

公主长大后，拒绝结婚，并决定回到母亲的家乡修行。陈英宗国王为了表达对女儿决定的高兴，建造了一个新庙在Đồng Ốc村，取名Áp Nha Thiền Tự。后来，公主被尊为佛的后代，寺庙改名为Nhạ Phúc Tự，后来在Lê Trung Hưng时期，再次改名为Nhạ Phúc Thiền Tự。地方居民通常称之为Nhạ Phúc寺或Cả寺。

国王还开挖了一条小渠，将寺庙连接到Lăng Mẫu和Ao Cả，为公主游玩提供了便利。如今，渠道只剩下寺庙后面的一小部分，被称为Lại Yên塘。

寺庙经历过多次翻修，尤其是在2007年和2016年。

Nhạ Phúc寺的建筑布局包括两层八角门，钟楼，前殿，上院和后方的三宝塔。它位于一个11,492平方米的院子里，有一条通往钟楼和Lại Yên塘的小路。该寺具有很高的历史和艺术价值，设有石碑、忏悔画和佛教雕像。钟楼上挂着一颗200多年的柿子。

文化和信息部已根据1997年9月27日的决定2890/VH-QD，将Nhạ Phúc寺列为国家建筑和艺术遗迹。

Tiếng Pháp (French)