Chùa Tam Giáo (Hậu Lộc, Thanh Hoá)

Chùa Tam Giáo (Hậu Lộc, Thanh Hoá)

Thông tin cơ bản

Vị trí

Chùa có tên chữ là chùa Tam Giáo, được xây dựng trên một khu đất rộng gần 1,5ha ngoài cánh đồng xa khu dân cư. Ngoài tên này ra chùa còn có tên gọi khác là chùa Đồng, thuộc thị trấn Hậu Lộc, huyện Hậu Lộc.

Chùa Tam Giáo gắn liền với sự phát triển của dân cư làng Du Trung. Các đồ thờ ở chùa cho biết, nơi đây thờ cả Phật giáo, Nho giáo và Đạo giáo. Tuy nhiên, yếu tố Nho và Đạo ở chùa mờ nhạt hơn đạo Phật. Sau này chùa Đồng còn thờ cả đạo Mẫu. Ngôi chùa còn gắn liền với các sự kiện lịch sử văn hóa và cách mạng của địa phương. 

Chùa Tam Giáo trước kia tọa lạc trên một gò đất cao ở trước ngôi chùa hiện nay, có diện tích 200m2. Vào thời Khải Định nhân dân làng Du Trung đã di dời ngôi chùa trên gò cao ấy về khu đất rộng và bằng phẳng (địa điểm ngôi chùa hiện nay). 

Kiến trúc

Chùa Tam Giáo trước kia gồm Tiền đường, Trung đường và Hậu cung. Phía bắc Chùa chính có một ngôi nhà Tổ. Phía Nam là nhà Mẫu. Năm 1920, nhà Tiền đường của chùa bị tháo dỡ để làm đình làng. Hiện nay khu móng nhà Tiền đường được lát gạch bát (trở thành sân chùa). Trung đường trở nhà thành Tiền đường của chùa Tam Giáo hiện nay.

Năm 2002, nhân dân làng Du Trung đã quyên góp xây dựng nên một ngôi nhà thờ Mẫu. Nhà có kích thước dài 5,2m; rộng 3,2m, xây hoàn toàn bằng bê tông, mái lợp ngói vẩy hến, nền lát gạch bát cỡ 20 x20cm. Phía trên có bốn chữ Hán “Tam Giáo thánh từ”. Bên trong là tượng Tam tòa thánh Mẫu, dưới là hai pho tượng Thị nữ. 

Sau ngôi chùa, về phía đông nam cách khoảng 6m là một ao trồng sen và một giếng nước xưa kia là nơi cung cấp nước cho sinh hoạt của nhà chùa. Chùa Tam Giáo với kiến trúc và và hệ thống tượng pháp hiện còn rất có giá trị khi nghiên cứu trên các lĩnh vực như: Lịch sử, văn hóa, tôn giáo…

Là một ngôi chùa cổ, xuất hiện khoảng thời Trần, trải qua nhiều lần di dời, chiến tranh tàn phá và khí hậu, thời gian, các hiện vật trong chùa đã bị mất mát, hư hỏng nặng nhưng hiện nay chùa vẫn còn giữ được nhiều hiện vật có giá trị. Những hiện vật này là một minh chứng nói lên được quy mô cũng như thời gian tồn tại của ngôi chùa này.

Tìm hiểu về lịch sử và những di vật còn lại của chùa Tam Giáo cho thấy, chúng có giá trị nhiều mặt: tuy không còn nguyên gốc, bị phá hủy nhiều lần, mất đi nhiều hiện vật quý nhưng những gì còn lại ở chùa đến nay, đặc biệt là hệ thống chân tảng đá trang trí hình hoa sen cho phép chúng ta đoán định được niên đại chùa Tam Giáo được xây dựng khoảng thời Trần. Những hoa văn trên chân tảng góp phần giúp cho ta tìm hiểu và nghiên cứu mỹ thuật thời Trần trên đất Thanh Hóa nói chung và vùng đất Hậu Lộc nói riêng. Việc thờ tự ở chùa Tam Giáo cho thấy sự kết hợp giữa Phật giáo, Nho giáo và Đạo giáo trong tín ngưỡng thờ của người Việt. Ở đây còn có sự kết hợp thờ đạo Mẫu. Đây là hiện tượng độc đáo trong tín ngưỡng dân gian của người Việt. Hằng năm dân làng Du Trung và thị trấn Hậu Lộc vẫn tổ chức lễ hội vào ngày 8 tháng tư Âm lịch, đã thu hút đông đảo khách thập phương và con cháu khắp nơi đến đây lễ Phật và dự lễ hội. Sự ra đời và tồn tại của ngôi chùa Tam Giáo làm cho quê hương thêm tươi đẹp. Ảnh hưởng của tư tưởng đạo Phật rất lớn đối với con người nơi đây. Mỗi người khi đến chùa đều hướng tới Chân – Thiện – Mỹ, như tấm lòng khoan dung của Đức Phật từ bi. Con người nơi đây trở nên hiền hòa và nhân ái.

Di tích chùa Tam Giáo đã mất đi nhiều yếu tố gốc, quy mô không được bề thế khang trang nhưng vẫn bảo đảm được những yếu tố thẩm mỹ truyền thống.

Năm 2009, chùa Tam Giáo đã được xếp hạng là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp tỉnh. Đây là cơ sở quan trọng để chính quyền và nhân dân địa phương có điều kiện hơn trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích như tiến hành trùng tu, quy hoạch, sắp xếp lại hệ thống tượng thờ… để ngôi chùa trở lại quy mô như trước kia vốn có.

Trong tương lai, chùa Tam Giáo là một địa chỉ nghiên cứu văn hóa truyền thống, là nơi tham quan thưởng ngoạn, của du khách.

  • Trích theo cuốn Chùa xứ Thanh Tập II – Tác giả Đại Đức THÍCH TÂM ĐỨC – Xuất bản năm 2016

 

5/5 (1 bình chọn)
Chia sẻ

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *


Banner App ChỐn ThiÊng 3 (60x90)