Chùa Văn Quán (Khánh Long Tự – Thanh Oai, Hà Nội)

Chùa Văn Quán (Khánh Long Tự – Thanh Oai, Hà Nội)

Thông tin cơ bản

Chùa Văn Quán còn được gọi là Khánh Long Tự, chùa mang đậm phong thái của ngôi chùa cổ làng quê miền Bắc. Ngôi chùa tọa lạc tại xã Đỗ Động, huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội.

Lược sử


Chùa Văn Quán nằm ở làng Văn Quán, nơi đây là làng Việt cổ thuộc xã Đỗ Động huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội. Hiện nay, xã Đỗ Động là một trong 21 xã thuộc huyện Thanh Oai, xã có bốn thôn: Văn Quán, Trình Xá, Cự Thần, Động Giã. Phía Bắc xã giáp xã Thanh Văn, phía Nam giáp xã Phương Trung, phía Đông giáp xã Tân Ước, phía Tây giáp thị trấn Kim Bài. Trước cách mạng tháng 8/1945, thôn Văn Quán thuộc xã Động Cứu, tổng Động Cứu, huyện Thanh Oai, phủ Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông. Sau năm 1945 xã Động Cứu gồm thôn Văn Quán, thôn Cự Thần, thôn Trình Xá hợp nhất với các xã Động Giã và Kim Lâm thành xã Đỗ Động. Khi huyện Thanh Oai thành lập Thị trấn Kim Bài thôn Kim Lâm được tách về thị trấn.

Chùa Văn Quán đã nhiều năm không có sư trông coi. Mãi đến gần đây, dân làng mới thỉnh Thượng tọa Thích Tiến Thịnh – viện chủ Tổ đình Võ Lăng gần đó đứng ngôi trụ trì. Ngài đã giao cho đệ tử của mình là Đại đức Di Sơn về trực tiếp chăm sóc trụ xứ này.

Hiện nay, ngôi chùa đang bị xuống cấp nghiêm trọng. Tất cả các công trình kiến trúc đều đứng trước nguy cơ có thể bị sụp đổ và bất cứ lúc nào, nhất là trong mùa mưa bão.

Năm 2001, chùa được xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa cấp thành phố.

Kiến trúc


Từ khi xây dựng đến nay, chùa Văn Quán trải qua các lần tu sửa vẫn giữ được kiểu dáng với hạng mục kiến trúc ban đầu. Ngôi chùa xây theo hướng Tây, là một ngôi chùa cổ có quy mô lớn, kết cấu vững chãi theo kỹ thuật truyền thống, hình khối thanh thoát, hài hòa, đặc biệt là nghệ thuật điêu khắc, trang trí trên các bộ phận kiến trúc. Chùa có hai gam màu chủ đạo, màu nâu sậm của các công trình đình chùa cổ kính ẩm ướt và màu xanh thẫm của tán lá cổ thụ dưới nền trời nhiều mây, tạo nên cảm giác se lạnh, cô tịch, hoang vu.

Chùa Khánh Long gồm nhà vuông, chùa chính, chùa Mẫu và các công trình phụ trợ khác. Nhà vuông của chùa là ngôi nhà 9 gian, 4 mái chảy lợp ngói ri cổ và các đầu đao uốn cong ở các góc mái. Bốn phía của nhà vuông để trống chịu lực chính là hàng cột gỗ tròn. Các bộ vì đỡ mái của nhà vuông được làm thống nhất theo kiểu: Thượng giá chiêng rường cụt, hạ rường nách, bẩy. Bộ vì đỡ mái dĩ có xà nách, trụ trốn và kẻ góc hợp lại tì trên hàng cột quân để đỡ mái. Trang trí trên kiến trúc gỗ ở nhà vuông chùa được làm đơn giản mà thanh thoát với các họa tiết hoa văn mây cụm cách điệu lá lật theo phong cách nghệ thuật thời Nguyễn.

Chùa chính được bố cục theo kiểu chữ Đinh gồm tiền đường phía trước và Thượng điện nối kiểu chuôi về phía sau. Tiền Đường chùa Khánh Long gồm 5 gian dài 13m50, rộng 4m60 được làm kiểu tường xây, hồi bít đốc tay ngai với hai mái chảy lợp ngói ri. Bờ nóc, bờ đao đắp bờ đinh hai đầu bờ nóc đắp đấu đinh giản dị, tay ngai là hai tường hồi tiền đường bằng hai bức tường lửng cao ngang diềm mái. Trên đỉnh đắp bằng tiếp đến là ô lồng đèn vuông bốn mặt để trống chân trụ tạo dáng thắt cổ bồng. Thân trụ có đắp các đường gờ chỉ thẳng để trang trí cho mềm mại. Vào bên trong các bộ vì đỡ mái Tiền đường được làm theo một kiểu thống nhất trên mặt bằng năm hàng chân cột. Hàng cột ngoài cùng (chân cột) được xây bằng gạch cuốn tròn thay cột gỗ, hàng cột thứ hai có mở hệ thống cửa bức bàn ở ba gian giữa thuận tiện cho sử dụng các gian còn lại được xây tường và mở cửa sổ để đảm bảo an toàn cho ngôi chùa. Các bộ vì được làm theo kiểu: Thượng giá chiêng, chồng rường, hạ nách tiền kê, hậu bẩy. Ở hai vì này nối hai đầu cột cái theo phương thức mộng xẻ đầu cột là một câu đối lớn, hơi thon hai đầu. Hai cột sườn cụt một đầu ăn mộng vào thôn trụ trốn, đầu kia đỡ các hoành mái phần thượng. Ăn mộng từ thân cột cái đầu cột quân là một xà nách, kẻ thuyền ăn mộng vào cột cái bên dưới câu đầu hợp với xà nách ở một đầu cột quân ra đầu cột hiên, kéo dài thành kẻ bẩy, phía trong là bẩy đỡ các hoành hạ và tàu mái.

Thượng diện là ngôi nhà dọc ba gian dài 7m,6, rộng 7m5 nối liền từ gian giữa tiền đường vào. Các bộ vì đỡ mái tọa thượng điện được làm theo kiểu giá chiêng biến thể trên mặt bằng bốn hàng chân cột, hàng cột quân được xây tường gạch thay thế. Thượng điện có xây các bệ gạch cao dần từ ngoài vào trong làm nơi tọa lạc cho hệ thống tượng phật của chùa. Ở chính giữa phía trên tường hồi Thượng điện có treo một bức hoành phi đề ba chữ hán “Lưu ly điện” (Điện lưu ly), các hàng cột đều treo câu đối có nội dung ca ngợi cảnh quan chùa.

Nhà Mẫu được làm phía sườn bên Tả thượng điện nhìn hướng Đông giáp đại bái đình gồm ba gian có bán mái phía trước, kiến trúc theo kiểu tường xây ba phía, hồi bít đốc với hai mái chảy lập ngói. Các bộ vì nhà Mẫu được làm kiểu kèo kẻ quá gian chốn cột bằng gỗ tứ thiết, các hạng mục kiến trúc gỗ đều được bào trơn đóng bén, soi gờ chỉ nhỏ và thiên về bền chắc. Trong nhà mẫu có xây ban thờ bằng gạch trên đặt tượng tam tòa thanh Mẫu và các bát hương đặt hậu lộc phật. Các bộ phận kiến trúc gỗ của chùa Văn Quán đa phần được bào trơn đóng bén. Hoa văn trang trí tập trung ở tòa Tiền đường là chính vì vậy nghệ thuật điêu khắc trong chùa tập trung vào hệ thống tượng tròn trên Phật địa.

Di sản


Tượng Phật của chùa Văn Quán trước đây rất phong phú song do ảnh hưởng của thời gian, chiến tranh nên hiện tại chùa lưu giữ dược 19 pho tượng Phật, một tòa cửu long và một số pho tượng Mẫu. Hệ thống tượng tròn được làm từ gỗ và đất luyện có niên đại ra đời từ thế kỷ XVII đến nay. Ngoài ra, còn bốn bức hoành phi gỗ, hai quả chuông đồng, quả chuông to có chiều cao 90cm, đường kính miệng 42cm, miệng loe khỏi thân 4cm. Cù lao chuông được làm kiểu hai con rồng dấu đuôi vào nhau gồng mình chịu lực nặng của quả chuông, thân chuông có đường gờ nổi chạy ngang dọc chia ra làm tám khoang, điểm cắt của đường gờ này được làm thành bốn núm đánh hình tròn nổi có đường diềm chấm tròn cánh hoa chạy quanh, hai câu đối gỗ nhiều đồ gỗ khác như bát hương, lộc bình, cây nến, mâm bồng, đài nước…

Tham khảo


  • http://ditichlichsu-vanhoahanoi.com/2020/10/14/chua-van-quan-ha-dong/
  • https://mytour.vn/location/3444-chua-van-quan.html
Chấm điểm
Chia sẻ

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *


Banner App ChỐn ThiÊng 3 (60x90)