Giới thiệu chung
Cụm di tích Đền và chùa Thọ Vực thuộc xã Xuân Phong (huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định) là công trình tín ngưỡng đã được xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc cấp Quốc Gia theo quyết định số 65-VH/QĐ ngày 16/01/1995.
Trụ trì Chùa Thọ Vực là Thượng tọa Thích Thanh Đoàn (Thích Đức Toàn) – Phó chủ tịch thường trực Ban Trị sự Hội Phật giáo huyện Xuân Trường.
Lược sử
Đền Thọ Vực được xây dựng từ lâu năm và đã trải qua nhiều lần trùng tu, lần tôn tạo quy mô nhất là vào năm Tự Đức 1848, đền được xây dựng hoàn chỉnh bằng gỗ lim, lợp ngói nam. Đến năm 1924, đền Thọ Vực một lần nữa được xây dựng lại to cao như ngày nay, vật liệu gạch ngói bê tông, công trình do cụ Hàn Hiệt thiết kế và thi công.
Chùa Thọ Vực được xây dựng và hoàn thành vào tháng 3 năm 1724 niên hiệu Bảo Thái. Cũng sang đầu thế kỷ 20, Hòa thượng Thích Tâm Tín đã đứng ra quyên góp tài vật xây dựng chùa khang trang như ngày nay. Riêng tam quan chùa đã bị đổ trong trận bão ngày 24/6/1929, Hòa thượng đã cho xây dựng lại, cao lên 3 tầng.
Năm 2012-2016 thượng tọa Thích Thanh Đoàn đã cùng với Phật tử, lương dân địa phương và Phật tử thập phương, trùng tu lại toàn bộ các hạng mục công trình như: Tam Bảo, Tổ đường, Mẫu đường, Địa Tạng đường, giảng đường, thư viện, khách đường và tăng xá khách phòng trong khuôn viên gần 2 ha được làm hoàn toàn bằng gỗ theo kiến trúc nội công ngoại quốc và các nét hoa văn Đinh Lê Lí Trần hòa quyện với lối kiến trúc trùng điệp, thượng đài… (hình ảnh chi tiết xem thêm dưới bài)
Kiến trúc
Đền và chùa Thọ Vực là một quần thể di tích có quy mô thiết kế theo kiến trúc cổ truyền. Các họa tiết, văn bia, câu đối và phù điêu cổ kính. Đặc biệt nơi đây còn gìn giữ được nhiều đồ thờ tự, tượng pháp có giá trị nghệ thuật cao, được làm bằng gỗ, đồng, gang… đây là những di vật quý mà ít nơi nào bảo lưu được.
Thờ phụng
Đền và Chùa Thọ Vực là nơi thờ Phật và 5 vị thánh – thần, gồm: Hai vị Thần Hoàng làng và những vị Nam Hải Đại Vương (Thục Phán An Dương Vương thứ 18), thánh Trân Thái Chưỡng phu nhân (đệ tam cung phi), tướng công Đông Hải. Trong tín ngưỡng dân gian ở địa phương, đây là những người có công ngăn trừ tai ương, khai thiên lập địa, tiếng thiêng hiển hách và luôn phù trợ cho cuộc sống muôn người yên ấm.
Giá trị văn hóa – lịch sử
Trong cuộc những mạng giải phóng dân tộc thời kỳ tiền khởi nghĩa, di tích đền và chùa Thọ Vực là nơi hội họp, nơi hoạt động và trú ẩn của những tổ chức Cộng sản trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Trải qua thời gian, đền và chùa Thọ Vực vẫn là quần thể công trình tín ngưỡng linh thiêng được nhân dân địa phương tôn tạo gìn giữ.
Đền và chùa Thọ Vực không chỉ là là quần thể di tích có giá trị về mặt văn hóa tín ngưỡng, kiến trúc nghệ thuật, mà còn có ý nghĩa sâu sắc về mặt lịch sử.
Tham khảo
- https://ladigi.vn/top-10-dia-danh-noi-tieng-o-xuan-truong-nam-dinh-moi-2021
- http://www.idee.vn/chugravea-th7885-v7921c-nam-2727883nh.html
- http://chuathovuc.vn/