Khu di tích Đình, Chùa Huề Trì thờ các tướng của Hai Bà Trưng (Kinh Môn, Hải Dương)

Khu di tích Đình, Chùa Huề Trì thờ các tướng của Hai Bà Trưng (Kinh Môn, Hải Dương)

Thông tin cơ bản

Giới thiệu chung


Di tích lịch sử văn hóa Đình, Chùa Huề Trì thuộc thôn Huề Trì, phường An Phụ, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. Đình Huề Trì là nơi thờ hai Thành hoàng làngThiện NhânThiện Khánh vốn là hai chị em sinh đôi – nữ tướng của Hai Bà Trưng trong thời kì khởi nghĩa chống quân xâm lược Tô Định và mất tại đây.

Chùa Huề Trì có tên tự là Duyên Tràng Tự, là trung tâm sinh hoạt tôn giáo của thôn. Chùa thờ Phật theo thiền phái Đại Thừa, một thiền phái phổ biến tại các ngôi chùa ở miền Bắc Việt Nam. Di tích chùa Huề Trì không chỉ là nơi thờ Phật, những năm gần đây, nhân dân địa phương còn tôn thờ Thiện Nhân, Thiện Khánh – hai nữ tướng của Hai Bà Trưng.

Lược sử


Đình Huề Trì nguyên được khởi dựng từ thời Lý (Thế kỷ XI). Đến thời Lê Trung Hưng, Đình mới được xây dựng lớn như ngày nay.

Chùa Huề Trì đã được nhân dân địa phương khởi dựng từ khá sớm, được trùng tu, tu sửa vào các năm Tự Đức năm thứ 23 (1870), Hàm Nghi nguyên niên (1885), Thành Thái nguyên niên (1889), Khải Định Ất Sửu (1925).

Kiến trúc


Đình Huề Trì

Trước đây, Đình làm bằng gỗ, lợp tranh. Ngôi đình hiện nay, có bố cục hình chữ Nhị, gồm 2 tòa 5 gian kiểu 4 mái liền nhau khép kín gần vuông, dài 26m, rộng 24m, tổng diện tích là 624m2. Đình quay mặt về hướng Nam, 3 gian cửa lớn, còn lại đóng ngưỡng chồng, cao tới 1m, trên có chấn song con tiện. Hè đình ghép đá khối, có tấm dài tới 4m. Xung quanh đình có sân và nhiều cây cổ thụ, phía tây bắc họp chợ.

Chùa Huề Trì

Trước đây, chùa có quy mô kiến trúc kiểu “nội Công ngoại Quốc”, bao gồm 7 gian tiền đường, 1 gian cổ dài, 2 gian ống muống, 3 gian hậu cung, hai dãy hành lang phía Nam (7 gian) và phía Bắc (12 gian). Khu di tích có khá nhiều công trình phụ trợ như nhà tổ, nhà tăng, sân, tam quan chồng diêm cổ các, khu nhà bếp, khu vườn tháp và một số công trình khác. Đặc biệt, khu di tích có cảnh quan đẹp, có nhiều cây cổ thụ, cảnh chùa tịch mịch, uy nghiêm. Nhưng trải qua chiến tranh và thiên nhiên tàn phá, nhiều công trình không còn. Hiện nay, các công trình cũ cơ bản chỉ còn kiến trúc kiểu “chữ Công”, bao gồm 7 gian tiền đường, 1 gian cổ 3 gian ống muống, 3 gian hậu cung và 5 gian hành lang phía Nam. Trong những năm gần đây, nhân dân đã khôi phục lại 5 gian hành lang phía Bắc và 2 gian nối vào 5 gian hành lang phía Nam.

Tòa tiền đường gồm 7 gian dài 19,86m, rộng 7,97m gồm 8 vì kèo, kết cấu theo kiểu “kẻ chuyền chồng chóp”, trong đó có 3 vì kèo hạ khoảng tạo thành 2 gian giữa ở phía Bắc và phía Nam. Ở gian giữa phía Nam là gian nhà được tạo ra kiểu mái bồ câu ở phía trước và phía sau. Các vì kèo còn lại có kết cấu kiểu kẻ chuyền chồng chóp. Đây là lối kiến trúc đơn giản nhưng rất sáng tạo của các nghệ nhân dân gian. Các chi tiết gắn kết với nhau, tạo ra một không gian vừa mở, vừa kín lại vừa mang tính nghệ thuật. Tiền đường còn lưu giữ một số mảng chạm khắc nghệ thuật, mang đậm tính dân gian. Chất liệu mộc là gỗ tứ thiết còn khá chắc chắn. Móng tường xây bằng gạch chỉ, mái lợp ngói mũi truyền thống. Trên bờ nóc và các bờ cánh có một số bức phù điêu nghệ thuật.

Gian cổ dài là gian chuyển tiếp và nối liền tòa tiền đường với ống muống. Gian này có các chi tiết mộc với lối kết cấu đơn giản. Tuy nhiên tại vì kèo phía ngoài có bức chạm “Lưỡng long chầu nguyệt” được bố trí sát nóc, tạo cho công trình này thêm sinh động. Gian cổ dài và ống muống dài 6,08m, rộng 5,88m. Vì kèo gian thứ nhất được bố trí 2 cửa nách, phía trên bưng kín. Ống muống gồm 3 vì kèo đơn giản, kết cấu theo kiểu con chồng thước thợ. Móng, tường xây bằng gạch chỉ, mái lợp ngói mũi truyền thống.

Hậu cung gồm 3 gian dài 9,6 m, rộng 5,97m. Đây là công trình nằm song song với tòa tiền đường nhưng được nối với nhau bằng gian cổ dàiống muống, tạo thành công trình thờ tự khép kín hình “chữ Công”. Ba gian hậu cung gồm 1 gian chính và 2 gian giữa. Kết cấu theo kiểu kèo cầu bán trụ đơn giản. Chất liệu mộc là gỗ tứ thiết và gỗ nhóm 3,4 do việc tu sửa trong những năm gần đây. Móng, tường xây bằng gạch chỉ, mái lợp ngói mũi truyền thống. Công trình hợp khối với ống muốngtiền đường.

Cùng với chùa chính, di tích còn có 5 gian hành lang phía Nam, 5 gian nay tách rời với tòa tiền đường, nằm song song với gian cổ dài ống muống. Hành lang có kết cấu đơn giản, lợp ngói xi măng và đang xuống cấp. Nối liền với gian giữa phía Nam của tòa tiền đường là 5 gian hành lang cũ của chùa. Các vi kèo của hành lang theo kiểu kèo cầu bán trụ khá đơn giản. Gần đây nhân dân khôi phục 2 gian hành lang để thờ Mẫu. Ngoài các công trình chính, trong khu di tích còn có một số công trình khác như cổng, vườn tháp, khu phụ trợ và nhiều công trình khác.

Di vật


Đình Huề Trì

Trong Đình, hiện còn lưu giữa nhiều cổ vật có giá trị như những bức đại tự, câu đối, dong đình, đòn bát cống, đồ thờ và 7 tấm bia đá.

Đình hiện còn 7 bia đá thì 6 bia thuộc đình, 1 bia thuộc văn chỉ. Ngoài ra còn một số sập, kiệu, long đình,…

Chùa Huề Trì

Chùa Huề Trì hiện còn lưu giữ nhiều tượng Phật có giá trị văn hóa lớn:

  • Tượng Tam thế Phật gồm 3 pho: chính giữa là tượng Hiện Tại, bên trái là tượng Quá Khứ và bên phải là tượng Vị Lai. Tượng có niên đại thời Nguyễn (thế kỷ XIX).
  •  Pho tượng Thiên Thủ Thiên Nhỡn, có niên đại từ thời Nguyễn (đầu thế kỷ XIX) và nhiều pho tượng Phật khác. Các pho tượng Phật đều được đặt trong hậu cung của chùa.

Lễ hội


Hội đình mở hàng năm hai kỳ:

Vào ngày 7 tháng Giêng là ngày sinh của hai bà Thiện Nhân – Thiện Khánh, thời gian mở hội trong nhiều ngày. Hình thức có rước thần từ đình lên chùa.

Ngày 10 tháng Ba âm lịch mở hội xuân. Rước thần từ nghè về đình, sau đó tổ chức tế. Thời gian từ 5 đến 10 ngày.

Thành tựu


Đình được xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa ngày 13/3/1984. 

Chùa Huề Trì được công nhận di tích cấp Quốc gia ngày 25/05/2017

Tham khảo


  • http://www.didulich.net/van-hoa/cum-di-tich-dinh-chua-hue-tri-noi-tho-phung-nhi-23162
  • http://vietlandmarks.com/module/groups/action/view/id/1273
  • http://kinhmon.haiduong.gov.vn/ViewDetail/2328.aspx
  • https://baohaiduong.vn/di-tich/doc-dao-5-di-tich-tho-cac-nhan-vat-thoi-hai-ba-trung-142676#:~:text=%C4%90%C3%ACnh%20Hu%E1%BB%81%
  • https://phatgiao.org.vn/hai-duong-chua-hue-tri-xuong-cap-tram-trong-khong-co-su-tru-tri-d19787.html
3/5 (2 bình chọn)
Chia sẻ

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *


Banner App ChỐn ThiÊng 3 (60x90)