Cô Bé Suối Ngang là ai?
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tứ Phủ, Cô Bé Suối Ngang là tên vị thánh cô tọa trên Tòa Sơn Trang, là người theo hầu cận Mẫu Thượng Ngàn. Cái danh xưng Suối Ngang được người xưa đặt theo tên địa danh nơi thờ cúng Cô – địa phận Suối Ngang, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn. Cô Bé Suối Ngang cũng được dân gian lưu rằng là một trong những hiện thân của thánh Cô Bé Thượng Ngàn.
Thần tích Cô Bé Suối Ngang
Cô Bé Thượng Ngàn là một trong nhiều tiên nữ trên Mai Thượng Ngàn cùng với các tiên nữ khác mà tên thường được đặt theo tên các địa danh, đền chùa. Các cô gái trở về mặc áo thổ cẩm, chân quấn xà cạp, đeo vòng bạc, tay cầm ô ,vác bao trên vai, cai quản các cửa rừng lớn nhỏ. Cô Bé Thượng Ngàn là cô út trong Tứ Phủ Thánh Cô nên cô bé tính tình vui nhộn và khá đành hanh. Kẻ biết đến phép của cô thì được ban tài ban lộc, kẻ không biết phép của cô tâm địa không tốt sẽ bị cô hành cho lên bờ xuống ruộng dở dại dở điên.
Dân gian tương truyền cho rằng, cô bé rất nhiều lộc do được vị Thánh Mẫu yêu quý, vì vậy khi cô ngự giá thì thanh đồng mọi lứa tuổi từ già đến trẻ đều xuýt xoa, không ngớt khen ngợi cô để có thể xin lộc rơi, lộc vãi của cô. Cô Bé Thượng Ngàn thường xuyên về ngự đồng, khi ngự đồng, cô bé thường mặc trang phục truyền thống của dân tộc, lưng mang gùi, chân quấn xà cạp… Cô khai cuông, múa mồi điêu luyện như hầu hết các vị thánh cô khác trong thập nhị tiên nàng.
Thờ phụng
Đền Cô bé Suối Ngang nằm ở Suối Ngang, xã Phố Vị, Hữu Lũng, Lạng Sơn. Đền nằm gần khu tâm linh Bắc Lệ. Đường đến Đền Cô rất dễ đi, hoàn toàn đi bằng xe ô tô đến tận sân đền. Nếu có dịp đi lễ đền Bắc Lệ, chúng ta nên ghé vào thắp hương đền cô để xin cầu, tài, cầu lộc.
Khánh tiệc Cô Bé Suối Ngang vào ngày 2 tháng 9 âm lịch hàng năm.