Cô Sáu Sơn Trang là Thánh Cô thứ sáu trong hàng Tứ Phủ Thánh Cô, sau Cô Năm Suối Lân, trước Cô Bảy Kim Giao.
Thần tích
Tương truyền sự tích về Cô Sáu Sơn Trang, vốn là tiên nữ trên trời, thấy cảnh hạ giới lầm than, dân tình đói khát, ốm đau bệnh tật, ngày đã thương xót cho chúng sinh nên nguyện hạ phàm để chữa bệnh cứu người. Năm ấy, cô giáng sinh vào một gia đình người dân tộc người Nùng (có nơi ghi nhận là người Tày) ở vùng quê Hữu Lũng – Lạng Sơn.
Lưu truyền rằng lúc sinh thời, cô là người con gái xinh đẹp nết na nhưng cũng nổi tiếng nghiêm khắc, nổi tiếng khắp vùng là người có tài chữa bệnh. Cô thường vào rừng sâu núi thẳm để tìm và hái những loại thuốc quý cứu người. Đến khi hóa thánh, cô Sáu vẫn thường được muôn dân tôn là tiên cô có tài chữa bệnh cứu người. Tiếng lành đồn xa, du khách thập phương khi vướng bệnh đều nghiêm cẩn chiêm bái cửa cô để xin thuốc tiên trị bệnh. Ngoài ra, cô cũng rất nghiêm khắc trừng trị kẻ nào nhạo báng cửa cô, đặc biệt ghét người ăn nói quanh co, ăn không nói có.
Người ta xưng cô là Cô Sáu Lục Cung hay còn có danh khác là Cô Sáu Sơn Trang.
Sau này, khi cô Sáu mãn hạn về trời, để tưởng nhớ công ơn to lớn ấy, dân chúng nơi đây đã lập đền thờ Cô và hàng năm vẫn tổ chức cúng bái, vẫn thỉnh Cô Sáu là cô trấn bản đền Lục Cung.
Bàn luận
Trong dân gian, những câu chuyện về sự tích về Cô Sáu được lưu truyền rất nhiều, nhưng chưa có sự thống nhất.
Đầu tiên về xuất thân, có lẽ đây là vấn đề gây ra nhiều tranh cãi nhất. Có hai dòng ý kiến:
- Thứ nhất, cô Sáu là tiên trên trời giáng thế, được sinh ra trong 1 gia đình người dân tộc Tày ở Lạng Sơn. Tuy nhiên lại có quan điểm cho rằng, cô Sáu Lục Cung sinh ra trong gia đình người Nùng, và điều này được nhiều người ủng hộ hơn, bởi trên thực tế vùng đất Hữu Lũng – Lạng Sơn là địa bàn sinh sống chủ yếu của dân tộc Nùng.
- Việc Cô Sáu hầu cận bên vị Thánh nào, cũng có nhiều di bản. Đa phần, mọi người đều nhận định rằng cô là người hầu cận bên Chầu Lục Cung Nương, vì thế mà Cô được gọi là Cô Sáu Lục Cung. Tuy nhiên, một số khác lại cho rằng cô là người hầu cận bên cạnh Mẫu Thượng Ngàn, hay còn gọi là Chúa Sơn Trang. Vì thế mà trong một số tài liệu và trong thực tế đời sống, người ta còn gọi Cô là Cô Sáu Sơn Trang.
Thờ phụng
Cô Sáu không có đền thờ riêng. Hiện nay Cô Sáu Lục Cung chính là thánh cô trấn giữ bản đền Lục Cung Chín Tư. Cung thờ cô được xây ngay cạnh chính cung đền Chầu Lục tại thôn Chín Tư, Hữu Lũng, Lạng Sơn. Đền Lục Cung còn là nơi thờ chính của Chầu Lục hay còn gọi là Chầu Sáu Lục Cung, Chầu Lục Cung. Đôi khi đền Lục Cung còn được gọi là Đền Chín Tư.
Khánh tiệc Cô Sáu Sơn Trang (Cô Sáu Lục Cung) diễn ra vào ngày 10 tháng 5 âm lịch hằng năm.
Tham khảo
- Oản Cô Tâm: https://oancotam.com/co-sau-son-trang/
- Wikia Đạo Mẫu: https://dao-mau.fandom.com/vi/wiki/C%C3%B4_S%C3%A1u_S%C6%A1n_Trang
- tamlinh.org: https://tamlinh.org/co-sau-luc-cung-co-sau-son-trang-la-ai.html
- hoinhattam.com: https://hoinhattam.com/van-co-sau-son-trang/
