Cuốn sách “Tìm hiểu các nghề thủ công điêu khắc cổ truyền” của Chu Quang Trứ được chia thành nhiều phần, mỗi phần tập trung vào một loại nghề thủ công truyền thống của Việt Nam. Nội dung sách bao gồm các thông tin chi tiết về các nghề đúc đồng, chạm khắc gỗ và chạm đá, mô tả từ lịch sử hình thành, các làng nghề nổi tiếng đến kỹ thuật chế tác và sản phẩm đặc trưng.
Phần đầu của cuốn sách nói về nghề đúc đồng, từ những thành tựu đúc đồng trong lịch sử, các trung tâm đúc đồng quan trọng, cho đến kỹ thuật đúc đồng và những sản phẩm nghệ thuật đặc biệt. Nghề đúc đồng ở Việt Nam có một lịch sử lâu đời với những tác phẩm nổi tiếng như trống đồng Đông Sơn, các bức tượng đồng và chuông đồng được chế tác tinh xảo, phản ánh tài năng và kỹ thuật cao của các nghệ nhân.
Phần tiếp theo của sách tập trung vào nghề chạm khắc gỗ, một nghề thủ công truyền thống gắn liền với nghệ thuật kiến trúc và trang trí nội thất. Tác giả mô tả chi tiết quá trình hình thành và phát triển của nghề chạm khắc gỗ, các làng nghề và tổ nghề nổi tiếng, cũng như các sản phẩm đặc trưng từ đồ thờ, đồ gia dụng cho đến các tác phẩm nghệ thuật. Nghề chạm khắc gỗ yêu cầu sự tinh tế và tay nghề cao, thể hiện qua các chi tiết chạm khắc trên các công trình kiến trúc và đồ dùng hàng ngày.
Phần cuối của sách giới thiệu về nghề chạm đá, bao gồm lịch sử khai thác và chế tác đá, các trung tâm chạm đá xưa và nay, cũng như các sản phẩm đá mỹ nghệ. Nghề chạm đá ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ với các sản phẩm nổi tiếng như bia đá, tượng đá và các chi tiết trang trí kiến trúc. Các nghệ nhân chạm đá không chỉ giỏi về kỹ thuật mà còn có khả năng sáng tạo nghệ thuật cao, góp phần làm nên những tác phẩm đá độc đáo và bền vững.
Cuốn sách cũng đề cập đến những thách thức mà các nghề thủ công truyền thống phải đối mặt trong bối cảnh hiện đại, từ việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống cho đến việc thích ứng với nhu cầu thị trường và sự phát triển của công nghệ. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn và nâng cao bản sắc văn hóa trong các nghề thủ công nghệ thuật, coi đó là một phần không thể thiếu trong việc xây dựng và phát triển đất nước.
“Tìm hiểu các nghề thủ công điêu khắc cổ truyền” không chỉ là một tài liệu tham khảo quý giá về các nghề thủ công truyền thống của Việt Nam mà còn là một lời kêu gọi bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa dân tộc trong bối cảnh hiện đại
