“Một Cách Tiếp Cận Văn Hóa” của Phan Ngọc là một công trình nghiên cứu văn hóa toàn diện và sâu sắc về văn hóa Việt Nam, đặt trong bối cảnh so sánh với các nền văn hóa khác trên thế giới. Cuốn sách này không chỉ miêu tả văn hóa mà còn xây dựng một ngành khoa học riêng về văn hóa với phương pháp và đối tượng nghiên cứu đặc thù. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp cận văn hóa Việt Nam từ góc độ lịch sử và xã hội, đặc biệt là trong bối cảnh hiện đại hóa và toàn cầu hóa.
Sách gồm nhiều chương trình bày các khía cạnh khác nhau của văn hóa Việt Nam, từ chế độ học tập ngày xưa, phong cách sống của Bác Hồ, văn học Việt Nam giai đoạn 1975-1985, cho đến truyền thống văn hóa Việt Nam và ảnh hưởng của nó đến lịch sử. Phan Ngọc cũng thử xét Khổng học theo quan điểm nhận thức luận và bàn về văn hóa học và quan điểm Âu châu luận.
Một điểm đáng chú ý là Phan Ngọc không nhìn văn hóa chỉ là một bộ phận của thượng tầng kiến trúc mà còn xem nó như một động lực phát triển kinh tế. Ông cho rằng văn hóa không chỉ đơn thuần là giáo dục và xây dựng tâm hồn, mà còn có thể đóng góp vào phát triển kinh tế và cải thiện đời sống của người dân. Cuốn sách này mang lại một cách nhìn mới về văn hóa, không chỉ là một hiện tượng tĩnh mà là một hệ thống động, luôn biến đổi và thích ứng với hoàn cảnh mới.
Với lối viết giản dị nhưng sâu sắc, Phan Ngọc đã tạo nên một tác phẩm giúp người đọc hiểu rõ hơn về văn hóa Việt Nam trong sự so sánh và đối chiếu với các nền văn hóa khác, từ đó nhận thức rõ hơn về bản sắc và giá trị văn hóa của dân tộc
