Cuốn sách “Tập tục và nghi lễ dâng hương” là một tác phẩm toàn diện về các nghi lễ và phong tục dâng hương của người Việt Nam, được xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa dân tộc. Cuốn sách đi sâu vào các giá trị đạo lý và văn hóa của tập tục dâng hương, cung cấp cho người đọc những hiểu biết sâu sắc về cách thức thực hiện các nghi lễ dâng hương trong gia đình và tại các nơi thờ tự công cộng như đình, đền, miếu, phủ và chùa.
Phần I: Giá trị đạo lý và văn hóa của tập tục dâng hương Phần đầu của cuốn sách giới thiệu về những giá trị đạo lý và văn hóa của việc dâng hương, nhấn mạnh vai trò quan trọng của tập tục này trong đời sống tinh thần của người Việt. Dâng hương không chỉ là hành động tôn kính tổ tiên và thần linh mà còn là cách để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo, duy trì và phát huy các giá trị truyền thống gia đình và dân tộc.
Phần II: Dâng hương tại gia Phần này trình bày chi tiết các nguyên tắc và phương pháp dâng hương tại gia. Tác giả giới thiệu các nghi thức thờ gia tiên, thờ gia thần, và các nguyên tắc chung của tục dâng hương vào các dịp tuần tiết, sóc vọng. Ngoài ra, phần này còn giải thích ý nghĩa của việc thắp ba nén hương, lý do rót rượu vào tro hóa vàng, tiền cúng, và cách thức vái lạy khi dâng hương.
Phần III: Các kỳ dâng hương vào các tiết lễ trong năm Cuốn sách đi vào chi tiết các kỳ dâng hương vào các dịp lễ quan trọng trong năm như dâng hương ông Táo chầu trời, dâng hương vào Tết Nguyên Đán, dâng hương tất niên, lễ tạ mộ, dâng hương giao thừa, và các ngày lễ rằm tháng Giêng, Tết Thanh Minh, Tết Đoan Ngọ, rằm tháng Bảy, Tết Trung Thu, và Tết Trùng Dương. Mỗi kỳ dâng hương đều được trình bày rõ ràng về cách thức chuẩn bị lễ vật, văn khấn và nghi thức thực hiện.
Phần IV: Dâng hương tại các nơi thờ tự công cộng Phần này tập trung vào các nghi lễ dâng hương tại đình, đền, miếu, phủ và chùa. Tác giả giới thiệu cấu trúc nơi thờ tự, nghi thức dâng hương, và các bài văn khấn tương ứng. Đặc biệt, cuốn sách cung cấp các bài khấn cho từng đối tượng thờ cúng như Thành Hoàng, Thánh Mẫu, Đức Thánh Trần, và các vị thần linh khác.
Phần V: Các nghi lễ giải quan phù, bệnh phù và bồi hoàn địa mạch Cuốn sách cũng đề cập đến các nghi lễ đặc biệt như giải quan phù, bệnh phù và bồi hoàn địa mạch. Những nghi lễ này nhằm mục đích hóa giải các vấn đề tâm linh, đảm bảo sự an lành và phát triển cho gia đình và cộng đồng.
Phần VI: Các lễ chính của Phật giáo theo âm lịch Phần cuối của cuốn sách giới thiệu về các lễ chính của Phật giáo theo âm lịch, cung cấp các bài văn khấn và nghi thức cụ thể để thực hiện các lễ này. Điều này giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách thức thực hiện các nghi lễ Phật giáo và tầm quan trọng của chúng trong đời sống tâm linh.
“Tập tục và nghi lễ dâng hương” là một tài liệu quý báu cho những ai muốn tìm hiểu và thực hành các nghi lễ dâng hương một cách đúng đắn và hiệu quả. Cuốn sách không chỉ cung cấp các kiến thức lý thuyết mà còn đưa ra các hướng dẫn thực hành chi tiết, giúp người đọc dễ dàng áp dụng vào thực tế. Đây là một nguồn tư liệu phong phú và hữu ích cho việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
