“Ngàn năm áo mũ” là một nghiên cứu kỹ lưỡng và đầy tham vọng của Trần Quang Đức, tái hiện bức tranh về trang phục Việt Nam trong cung đình và dân gian suốt một nghìn năm, từ thời Lý đến thời Nguyễn (1009-1945).
Trang phục cung đình luôn được quy định nghiêm ngặt và có nhiều thay đổi qua các triều đại. “Ngàn năm áo mũ” giải thích nguyên nhân và phân tích mức độ ảnh hưởng của trang phục Trung Hoa đối với trang phục các triều đại Việt Nam, đồng thời mô tả chi tiết, tỉ mỉ nhiều dạng trang phục như bộ Tế phục Cổn Miện uy nghi của các hoàng đế, bộ Triều phục, Thường phục của Lương quan, Củng Thần, Ô Sa, Bổ phục trang trọng của bá quan, hay Lễ phục Vĩ Địch, Phượng quan lộng lẫy của hoàng hậu, v.v. Trong khi đó, trang phục dân gian ít biến động, với các kiểu áo giao lĩnh, tứ thân, hay lối ăn mặc cởi trần đóng khố của đàn ông và yếm, váy giản tiện của phụ nữ tồn tại qua hàng trăm năm lịch sử. Sự kiện vua Minh Mạng cấm “quần không đáy” là một biến cố lớn, khiến chiếc áo dài năm thân trở thành trang phục quan trọng của người Việt.
Có thể nói, “Ngàn năm áo mũ” bù đắp phần nào vào khoảng trống lớn của lịch sử trang phục Việt Nam nói riêng, và lịch sử văn hóa Việt Nam nói chung. Với những ý nghĩa chính trị, xã hội sâu rộng, đây thực sự là một nghiên cứu quan trọng và có giá trị lâu dài.
