Vị trí
Chùa Bình An tọa lạc tại thôn Bình Thạnh, xã Nhơn Bình, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
Lược sử
Chùa Bình An được Thiền sư Ấn Lễ Chí Nhân, đời pháp 39 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo, đệ tử Thiền sư Chương Nghĩa Thanh Nguyên viện chủ chùa Sơn Long xuống lập rồi khai sơn vào khoảng thập niên đầu đời Tự Đức (1851-1861). Ban đầu chùa gỗ, lợp tranh, tọa hướng Nam.
Đến đời Thiền sư Như Lộc Tường Vân làm trụ trì thì xoay chùa sang hướng Đông Bắc, xây gạch lợp ngói vảy. Xây cổng và xây bờ thành mặt tiền chùa.
Sang đời Thiền sư Thị Châu Từ Hàng làm trụ trì thì tiểu tu vào năm 1956, bỏ ngói vảy lợp ngói Phú Phong. Đến năm 1963, xây lại toàn bộ tự viện mà quy cách và diện mạo hiện còn cho tới ngày nay.
Chùa Bình An được Hòa thượng Thích Đồng Chơn tiến hành đại trùng tu từ năm 2007 đến năm 2011 hoàn tất.
Tổ khai sơn: Thiền sư Ấn Lễ, tự Tổ Trí, hiệu Chí Nhân, đời Pháp 39 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo. Ngài là đệ tử Thiền sư Chương Nghĩa Thanh Nguyên (1791-1864), trò thua Thầy 30 tuổi. Dù đồng ấu xuất gia thì cũng 30 tuổi trở lên mới đủ tư cách làm Đại sư đứng khai sơn chùa. Do đó, chùa Bình An có thể được ngài Ấn Lễ khai sơn khoảng 10 năm đầu đời Tự Đức (1851-1861).
Tháp Ngài nguyên ở ngoại vi chùa. Mãi đến thập niên 60 mới được trụ trì Thị Châu Từ Hàng cải táng về vườn chùa, nhập tháp phía tả chánh điện.
Trụ trì
1.Sư bà Ấn Ý hiệu Chí Hương, đời pháp 39 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo. Chưa rõ thân thế và hành trạng. Lâu nay người trong chùa tôn bà làm Đệ nhị tổ nhưng căn cứ theo long vị hiện còn thì chỉ thấy nói rằng bà có tu tại hai chùa Khánh Long và Phước Quang ở Quảng Ngãi (Cẩm Thành là mỹ từ trỏ tỉnh thành Quảng Ngãi), đã thọ giới Tỳ kheo Ni, được gởi thờ tại chùa Bình An. Trên long vị còn có tên một người nữa là Tống Phước Hảo ở phủ Thừa Thiên, sinh năm Kỷ Tỵ đến trưởng thành thì chết cũng được gởi thờ tại chùa Bình An. Chưa rõ quan hệ giữa Tống Phước Hảo với Sư bà và cũng chưa rõ ai gởi long vị hai người nêu trên thờ tại chùa Bình An.
2.Thiền sư Như Chí hiệu Hoằng Chánh, đời pháp 41 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo. Hiện nay chưa rõ thân thế và hành trạng của Ngài, tuy nhiên căn cứ vào pháp danh, pháp hiệu rồi đối chiếu với các vị đồng đời pháp thứ 41 theo kệ phái Minh Hải Pháp Bảo ta có thể đoán định Ngài là đệ tử của Thiền sư Chơn Tâm Phước Quang tại Tổ đình Sơn Long.
3.Thiền sư Như Lộc hiệu Tường Vân, đời pháp 41 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo. Ngài đã đổi hướng chùa sang Đông Bắc, thay tranh lợp ngói vảy. Chùa được làm từ tranh qua ngói bắt đầu từ đời của Sư.
4.Thiền sư Thị Châu, tự Giác Viên, hiệu Từ Hàng, đời pháp 42 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo, đệ tử Hòa thượng Như Huệ Hoằng Thông trụ trì chùa Bạch Sa nội thành Quy Nhơn.
Ngài tộc tánh họ Dương.
5.Thiền sư Đồng Chơn, tự Thông Thiện, hiệu Minh Chiếu, đời pháp 43 kệ phái Minh Hải Pháp Bảo.
Sư thế danh Bùi Văn Bảy, sinh năm 1948 tại thôn Trung Tín, xã Phước Nghĩa, huyện Tuy Phước. Con ông Bùi Tân và bà Phạm Thị Hội, đều là Phật tử thuần thành.
Kiến trúc
Chùa tọa hướng Đông Bắc, trước chùa có chiếc cổng gạch tọa theo hướng chùa. Cổng được xây dưới đời Thiền sư Như Lộc làm trụ trì nên khá cũ kỹ. Trên mặt trước ngõ có câu liễn cẩn miểng bát, mỗi bên 7 chữ nhưng chỉ còn vế trước 4 chữ, vế sau 5 chữ. Cả hai vế mất trắng 5 chữ không còn dấu vết.
Bên trong điện, bàn Phật đặt ở gian giữa, trên tôn trí tượng Đức Bổn Sư cùng các tượng Phật thánh khác, hầu hết đều bằng xi măng. Hai bên bàn Phật có câu liễn được đắp trên mặt hai trụ vôi.
Sau Chánh điện, hai dãy hành lang Đông Tây nối liền nhà Tổ làm thành hình chữ khẩu [口]. Nhà Tổ có kích thước như Chánh điện, chia làm 3 gian, gian giữa thờ Tổ, gian bên tả tiếp khách, gian bên hữu làm phương trượng của sư trụ trì. Tăng phòng, Trai phòng, Trù phòng đều ở phía sau nhà Tổ.Tháp chư Tổ đều ở trong vườn chùa.
Kiến trúc mới của chùa theo mô hình một tầng lầu và một tầng trệt. Tầng lầu làm Chánh điện và tầng trệt làm nhà Giảng.
Di vật
Chùa còn lưu giữ nhiều di vật quý như tượng Đức Bổn Sư cùng các tượng Phật thánh khác, tượng Địa Tạng bằng đá,…
Tham khảo
- https://sentrang.vn/chua-binh-an-binh-dinh.html
- https://phatgiao.vn/bai-viet/chua-binh-an.html
- http://phatgiaodongnai.org/quy-nhon-chua-binh-an-trang-nghiem-to-chuc-le-bach-nhat-trai-tuan-co-ht-thich-dong-chon.html
