Chùa Lại Đà (Cảnh Phúc Tự – Đông Anh, Hà Nội)

Chùa Lại Đà (Cảnh Phúc Tự – Đông Anh, Hà Nội)

Thông tin cơ bản

Vị trí

Chùa Lại Đà, được biết đến từ thời Hậu Lê với tên gọi “Cảnh Phúc Tự“, nằm ở trung tâm xã Đông Hội, Đông Anh, Hà Nội. Phía bắc giáp làng Trung Thôn, phía đông-bắc giáp làng Hội Phụ, phía đông giáp làng Đông Trù, phía nam giáp làng Đông Ngàn, và phía tây giáp làng Xuân Trạch.

Lược sử

.Cảnh Phúc Tự, mặc dù có lịch sử lâu dài, nhưng do thiếu văn bia thư tịch liên quan, nên nguồn gốc chính xác của chùa không rõ, được đoán là từ thời Hậu Lê dựa vào dấu tích và một số công trình còn lại. Người viết tờ trình làng và tự nguyện làm hội chủ để quyên góp đúc quả chuông đầu là cụ Ngô Quý Hương (1657-1724). Quả chuông lớn này được đúc trong khoảng từ năm 1690 đến 1724, nhưng sau đó không rõ đã mất về đâu.

Quả chuông đồng hiện tại được đúc vào năm Giáp Thìn, đời vua Thiệu Trị (1844), khởi công vào ngày 16 tháng Giêng âm lịch và hoàn thành vào 29 tháng Hai. Trong danh sách các tiến sỹ nam nữ thiện tâm đúc chuông, có một tiến sỹ họ Vũ đỗ khoa thi Hội năm Bính Tuất (1826). Khoa này đỗ 10 người, chỉ có hai người họ Vũ là Vũ Tông Phan và Vũ Đức Mẫn. Cụ Vũ Tông Phan sau đó trở thành Đốc học tỉnh Bắc Ninh, có lẽ là người tham gia vào việc đúc chuông.

Chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu, kiểu dáng ổn định đến nay chủ yếu là kết quả của lần sửa chữa vào đầu thế kỷ XX, phần lớn mang phong cách nghệ thuật kiến trúc cuối thời Nguyễn.

Kiến trúc

Ngoài tam quan và các sân gạch, Chùa Cảnh Phúc bao gồm 2 khu nhà chính nối với nhau thông qua một hành lang mở có mái che, với toà tam bảo ở phía trước và toà hậu đường ở phía sau. Tam quan của chùa được xây dựng vào năm Cảnh Thịnh thứ 8 (1800), tức là cuối triều vua Tây Sơn Nguyễn Quang Toản. Cổng này có kiến trúc 2 tầng chồng diêm, 8 mái, và đầu đao cong vút; phần dưới chia làm 3 gian, đối xứng trước – sau; gác trên có sàn gỗ và giá treo chuông.

Hàng ngày, nhà chùa thường sử dụng cổng bên giáp với con đường chính xuyên qua làng, tam quan chỉ mở vào dịp lễ lạt. Cổng bên khác dẫn thẳng vào sân sau, kế sát lưng tòa tam bảo và mặt trước của các dãy nhà khách và nhà Tổ.

Toà tam bảo, sau nhiều năm xuống cấp, đã được tái thiết vào đầu thập niên 1960 và sau đó, vào tháng 7 năm 2003, cùng với sự hỗ trợ của cộng đồng và sư trụ trì Đàm Nguyện, nhà Tổ được xây dựng lại. Các công trình được thiết kế với quy mô lớn và sử dụng vật liệu chất lượng.

Toà hậu đường, là nhà thờ Tổ, bao gồm 5 gian 2 dĩ, kết nối với hậu cung theo hình dáng “chữ Đinh”, trên bờ mái đắp 3 chữ “Tự hậu đường”. Phía sau có nhà Tăng và vườn tháp, gần đây cũng đã được trùng tu.

Khu di tích Lại Đà bao gồm đình, chùa và miếu, với trung tâm là đình, chùa ở bên trái và miếu ở bên phải.

Đình

Đình được xây dựng trên đỉnh Hoàng Hổ, với mặt hướng chính về phía nam. Cửa chùa được hình thành từ 2 trụ lớn nối liền với tường bao xung quanh, mở ra hai bên với tam quan của chùa và cửa miếu. Phía bên trong có 2 giếng tròn, tượng trưng cho đôi mắt của hổ. Tiếp theo là sân đình. Mái của đình được lợp bằng ngói vẩy rồng, mép nóc chạy thẳng và được làm sáng bóng bằng những dải chìm. Thân và mép của nó được trang trí bằng hoa chanh, tạo nên vẻ thanh thoát.

Phía ngoài của đình có đầu kìm cong như sừng trâu, trong khi phía bên trong có đầu rồng cuốn thủy. Toà đại đình được cấu trúc bởi 6 bộ vì. Bộ vì chính có kiểu giá chiêng chồng rường con nhị, được trang trí bằng các họa tiết xoắn, lá cách điệu. Phần sau của đình làm dạng 2 tầng mái. Trong phần trang trí, có bức cửa võng và bức hoành phi ghi bốn chữ lớn: Nguyễn Đại vương từ. Trên cùng có đặt một ngai thờ, ghi rõ: “Nguyễn Đại vương thần vị”, cùng với một ngọn nhang, một bảng thờ, và một số vật phẩm thờ tự khác.

Miếu

Miếu thờ Thánh Mẫu Tiên Dung, người đã đóng góp công lao trong việc hỗ trợ Nguyễn Hiền đánh bại quân Chiêm, đã được vua Trần phong làm phúc thần. Miếu này bao gồm 2 toà, có 3 gian tường với hình dạng bít đốc, và giữa chúng là giá chiêng kèm với vì kèo. Phía trước của miếu có cửa bức bàn, bên trong có khung gỗ chạm hình rồng, lão mai, và lão cúc hóa thành hình rồng. Trên bề mặt của khung là đại tự “Thánh Cung Vạn Tuế”.

Di sản

Chùa này sở hữu một hệ thống tượng Phật giáo đầy đủ. Về giá trị nghệ thuật, điều đáng chú ý là ba bức tượng Tam Thế Phật (Quá Khứ, Hiện Tại và Tương Lai) được điêu khắc theo phong cách nghệ thuật của thế kỷ XVIII.

Ngoài ra, chùa còn giữ nhiều cổ vật khác như đồ tế khí, hoành phi, câu đối, cửa võng… được chế tác với sự công phu. Đình hiện nay còn giữ 2 nhang án, một ngai thờ, 11 hòm quần áo mũi hia, câu đối, hoành phi, sắc phong, hương ước, điều lệ, công ước… của làng xã. Miếu thờ cũng có những di vật từ cùng thời kỳ với đình, cùng với khám thờ và tượng của Mẫu Tiên Dung.

Có một đôi câu đối viết như sau:

”Nhập môn giả năng vô tham sân si thị xuất gia nhi cầu quy y đắc quy y phúc địa
Tương lai kỳ tất hữu quảng đại thắng sử hiện tại bất vi quá khứ hựu quá khứ thời kỳ”

Tạm dịch là:

”Vào cửa không còn tham sân si là xuất gia, cầu quy y sẽ được quy y đất phúc
Tương lai hẳn được quảng đại thời kỳ hiện tại, quá khứ lại không như thời kỳ quá khứ”

Thành tựu

Cùng với đình làng và miếu Lại Đà, Cảnh Phúc Tự được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia ngày 5-9-1989.

______________________________________________

Các ngôn ngữ khác

Tiếng Anh (English)

Located in Đông Anh, Hanoi, Chùa Lại Đà, also known as Cảnh Phúc Tự, has a history dating back to the Hậu Lê period. The temple features a stable architectural design after multiple renovations. Apart from the three-tower building and the communal house, the historical site includes a communal house, a temple, and a shrine. The communal house has an exquisite design with dragon-scale tiled roofs. The shrine dedicated to Mẫu Tiên Dung showcases an impressive structure. The temple houses valuable Buddhist statues and artifacts. It has been recognized as a National Architectural and Artistic Monument since 1989.

Tiếng Trung (Chinese)

位于河内东安的来达寺(Chùa Lại Đà),又名景福寺,起源于后黎朝。寺庙在多次翻修后保持了稳定的建筑风格。除了三塔建筑和祖庙外,这一历史遗址还包括庙宇、寺庙和神龛。祖庙具有精致的设计,瓦片屋顶呈龙鳞状,并装饰精美。献给仙灵母天公(Mẫu Tiên Dung)的神龛展示了引人注目的结构。寺庙收藏有珍贵的佛教雕像和艺术品。自1989年以来,被评为国家建筑和艺术古迹。

Tiếng Pháp (French)

Chùa Lại Đà, également connue sous le nom de Cảnh Phúc Tự, située à Đông Anh, à Hanoï, a une histoire remontant à la période Hậu Lê. Le temple présente une conception architecturale stable après de multiples rénovations. Outre le bâtiment à trois tours et la maison communale, le site historique comprend une maison communale, un temple et un sanctuaire. La maison communale a un design exquis avec des toits en tuiles écailles de dragon. Le sanctuaire dédié à Mẫu Tiên Dung présente une structure impressionnante. Le temple abrite des statues bouddhistes et des artefacts précieux. Il a été reconnu comme un Monument national architectural et artistique depuis 1989.

Chấm điểm
Chia sẻ

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *


Banner App ChỐn ThiÊng 3 (60x90)