Tên gọi
Chùa Linh Xá có tên chữ là Linh Xá Cổ Tự, ngoài ra chùa còn được nhân dân địa phương gọi là chùa Hữu Giang.
Thờ tự
Chùa Linh Xá thờ Phật, ngoài ra thôn Hữu Thanh Oai còn có ngôi đình làng thờ Lê Hoàn.
Lược sử
Theo di văn Hán – Nôm tại di tích, đặc biệt là hệ thống văn bia, trong đó có văn bia cổ nhất là Hậu phật bi ký, dựng năm Vĩnh Khánh nguyên niên (1729), có thể khẳng định ngôi chùa được xây dựng muộn nhất vào nửa đầu thế kỷ XVIII.
Theo thần phả năm 981, Lê Hoàn dẫn đại quân ra Bắc để chống cự cuộc xâm lược của nhà Tống. Khi vua theo đường sông Nhuệ đi qua hai làng Tó và cho dừng chân đóng trại trên một gò đất ngoài đồng làng Hữu Thanh Oai, nhân dân đã ra chúc tụng và dâng cỗ chay. Vua đi rồi, dân làng đã lập miếu thờ ở gò đất đó, do có hình con rùa nên gọi là gò Con Quy.
Kiến trúc
Chùa nhìn ra sông Nhuệ theo hướng đông nam. Sau khi trùng tu, tam quan được xây dựng hoành tráng, trổ ba cửa, mỗi cửa lợp 4 mái ngói ống. Tiền đường gồm 5 gian. Hai cột hiên hai bên gian giữa làm bằng đá, trên khắc đôi câu đối chữ Hán, phiên âm:
Phạn vũ trùng tân quang Phật thổ,
Thiền môn nhất nhật tịnh trần tâm.
Tạm dịch:
Chùa chiền mới thêm ngời đất Phật,
Cửa thiền bước tới lắng lòng trần.
Nhà Tổ ở phía sau khu thờ chính, gồm một nếp nhà năm gian hai dĩ, được xây dựng theo lối tường hồi bít đốc. Nhà Mẫu ở phía sau chùa, gian giữa thờ Tam Tòa Thánh Mẫu, gian phải thờ Đức thánh Trần, gian trái thờ Mẫu Sơn Trang. Nhà hậu Phật ốp sát tường hậu của tòa Thượng điện, bên trong đặt ban thờ đức Địa Tạng.
Chùa Linh Xá đến nay đã trải qua nhiều lần trùng tu, bổ sung các hạng mục mới song nhìn chung vẫn giữ được những nét căn bản của một ngôi chùa Việt truyền thống. Khu vực quan trọng nhất của chùa là Tiền đường, Thượng điện vẫn bảo lưu được nhiều nét về kiến trúc và điêu khắc thời Nguyễn thế kỷ XIX.
Di vật – Đặc trưng
Ngoài những di tích kiến trúc và hệ thống tượng pháp, chùa còn lưu giữ được khá nhiều cổ vật khác trong đó 13 bia đá. Các văn bia này là tài liệu có giá trị lịch sử quan trọng, ghi lại nhiều thông tin về đời sống tín ngưỡng của nhân dân địa phương qua từng thời kỳ.
Sự kiện – Thành tựu
Ngày 22/10/2007, chùa Linh Xá được UBND Thành phố Hà Nội xếp hạng tại Quyết định số 4170/QĐ-UBND.
Tham khảo
- Chùa Linh Xá, xã Hữu Hòa đã được Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội thỏa thuận chủ trương và thẩm định báo cáo KTKT tu bổ, tôn tạo, https://thanhtri.hanoi.gov.vn/van-hoa-xa-hoi1/-/view_content/2891879-chua-linh-xa-xa-huu-hoa-da-duoc-so-van-hoa-va-the-thao-ha-noi-thoa-thuan-chu-truong-va-tham-dinh-bao-cao-ktkt-tu-bo-ton-tao-.html
- CHÙA LINH XÁ, https://thanhtri.hanoi.gov.vn/van-hoa-xa-hoi1/-/view_content/1628500-chua-linh-xa.html
- Chùa Linh Xá (Hữu Thanh Oai), https://vanhien.vn/news/chua-linh-xa-huu-thanh-oai-41378
- CHÙA LINH XÁ, http://ditichlichsu-vanhoahanoi.com/2017/11/30/chua-linh-xa/
