Ngôi chùa nằm trong con đường nhỏ trên rẻo đất làng Hoàng Mai, huyện Thanh Đàm phía Nam Kinh thành Thăng Long xưa (nay là đường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Hà Nội), cổ tự Nga My vẫn ngày đêm vang lên tiếng tụng kinh gõ mõ đều đặn.
Lược sử
Trong văn bia soạn năm Hồng Đức thứ 28 (năm 1497) còn lưu giữ đến ngày nay thì chùa Nga My được xây dựng trên làng Hoàng Mai ngay sau khi Vua Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long. Ban đầu chùa được làm bằng tre lá; đến lúc Công chúa, con Vua Lê Thánh Tông ra trụ trì mới xây dựng lại bằng gạch ngói khang trang (năm 1497). Như vậy, chùa Nga My đã ngót nghét 1.000 năm tuổi, là một trong số ít cổ tự có niên đại lâu nhất Hà Nội.
Theo truyền thuyết, chùa có từ đời Lý Thái Tổ, xây bằng gỗ mái lợp tranh, sau bị hỏa hoạn. Đến năm 1463, cư sĩ Thuần Trung xây lại chùa. Năm 1497, Thiền sư Pháp Nguyên tổ chức trùng tu chùa. Năm 1624, vương phi Nguyễn Thị Ngọc Điểm và một số quận chúa, công thần phát tâm kiến thiết ngôi chùa trang nghiêm, một danh lam thời bấy giờ.
Năm 1711, Thiền sư Từ Minh tổ chức trùng tu, xây gác chuông, tạc tượng Tam Thế Phật. Chùa tiếp tục được tu sửa vào năm 1815.
Năm 1916, Ni trưởng Thích Đàm Quang về trụ trì chùa, đã tiếp tục cho trùng tu, mở rộng chùa làm trường đào tạo Ni, mở khóa An cư kiết hạ cho chư Ni hàng năm.
Từ năm 1998 đến năm 2002, Ni trưởng Thích Đàm Hảo, Ni trưởng Thích Đàm Kim đã tổ chức đại trùng tu ngôi chùa trang nghiêm, thanh tịnh, một danh lam Hà Nội ngày nay.
Kiến trúc
Tam quan được xây theo phong cách kiến trúc thời Nguyễn, trên cổng giữa là một gác chuông kiểu hai tầng tám mái. Bậc thang lên gác dốc nhưng có lan can bảo vệ. Đáng chú ý ở đỉnh của các trụ biểu đều đắp những đôi phượng chụm đuôi duyên dáng nhưng để mộc, không sơn vẽ. Riêng chân đế trụ thì xây cao ngang đầu người, trông rất lạ.
Tam quan và tam bảo chùa Nga My nhìn về hướng Nam. Bên trái sân trước có cửa ngách dẫn vào chùa trong. Hai bên và phía sau lầu chuông là khu vực thờ Tổ, nhà Tăng, giảng đường và nhà thờ Mẫu. Cuối cùng là một vườn tháp mộ khá lớn. Tất cả mặt bằng trong khuôn viên hầu như đều được xây dựng, chỉ còn rất ít cổ thụ bên cạnh các chậu cảnh và vài cây nhỏ. Bên trái chùa là ngôi đình làng Hoàng Mai với các công trình xây thấp và đơn giản hơn nhiều.
Khu chùa chính có quy mô kiến trúc lớn gồm tiền đường, thượng điện và gác chuông.
Tiền đường theo kiểu nhà khung gỗ gồm năm gian, hai chái, tường hồi bít đốc, mái lợp ngói mũi hài, bờ nóc, bờ dải đắp gạch gốm hình hoa chanh. Bộ khung đỡ mái gồm sáu vì, kết cấu bốn hàng chân được làm giống nhau kiểu chồng rường. Nền nhà được tôn cao 120cm so với mặt sân, có hàng hiên rộng, phía trước làm cửa bức bàn, phía sau gian giữa thông với thượng điện, các gian ngoài xây tường bao. Dọc hai hồi nhà và tường hậu xây những dãy bệ gạch cao 60cm để đặt tượng thờ.
Thượng điện là một lớp nhà dọc bốn gian nối với gian giữa của Tiền đường. Nhà được xây tường bao khép kín, các bộ vì đỡ mái có kết cấu giống nhau và giống như kết cấu vì nhà tiền đường. Do lòng nhà hẹp nên mỗi vì chỉ sử dụng hai hàng cột chính. Các vì nách có kết cấu chồng rường và được đặt trên thanh xà có một đầu ăn sâu chân mộng vào thân cột cái, đầu kia gác trực tiếp trên tường bao. Dưới câu đầu của các vì được treo những bức cửa võng, hoành phi sơn son thếp vàng đã làm tăng sự uy nghiêm, lộng lẫy của Phật điện Đại thừa.
Gác chuông được tạo dựng vững chắc trên bộ khung gỗ gồm 16 chân cột, chia đều cho bốn góc nhà. Bốn cột cái có kích thước lớn và vươn tới nóc mái. Quanh mỗi cột cái có ba cột góc để đỡ hệ thống xà, kẻ của tầng mái dưới.
Di vật
Chùa Nga My không những là một công trình kiến trúc cổ độc đáo, hiện nay chùa còn lưu giữ hơn 44 pho tượng Phật cổ được xếp vào hạng quý hiếm. Đáng chú ý hơn cả là tượng Quan Âm nghìn tay nghìn mắt và phần bệ đài sen. Đây là pho tượng có niên đại thế kỷ 18. Tượng có khuôn mặt hiền hậu được chạm khắc rất tinh tế. Những chi tiết tạo hình của pho tượng cho thấy có sự gần gũi với nét trang trí trên khuôn mặt tượng Quan Âm nổi tiếng ở chùa Bút Tháp (xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh). Đài sen và bệ được trang trí mỗi cánh sen thể hiện múp phồng, nổi rõ mũi từng cánh, trong lòng cánh sen có hoa cúc (phong cách nghệ thuật thế kỷ 16).
Sự kiện – Thành tựu
Chùa đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia năm 1994.
Tham khảo
- https://hanhtrinhtamlinh.com/chua-nga-my-ngoi-chua-nghin-nam-tuoi/
- http://thegioidisan.vn/vi/chua-co-nga-my.htmlhttps://chonthieng.com/dia-diem/chua-nga-my-hoang-mai-ha-noi/
- https://top9.com.vn/chua-nga-my-chua-hoang-mai-kham-pha-ve-dep/
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%B9a_Nga_My
