Giới thiệu
Chùa Phật Quang là một trong những ngôi chùa sớm nhất của Bình Thuận. Căn cứ vào nhiều tài liệu, có thể trước đây chùa Phật Quang còn có tên “Bồ Đề tự”, dân gian còn gọi là chùa Cát, thuộc hệ phái Bắc tông. Chùa đã trải qua 18 đời truyền thừa đã được trùng tu nhiều lần, còn giữ được nhiều pho tượng và pháp khí cổ. Ở nơi đây có vị sư trụ trì đã có nhiều công kiến tạo xây dựng chùa, chữa bệnh cho nhân dân với một đời sống rất giản dị, an lạc.Trước kia, chùa thuộc thôn An Hòa, tông Vạn Phước, huyện An Phước, phủ Bình Thuận, nay là đường Trần Quang Khải, phường Hưng Long, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.
Lịch sử
Chùa Phật Quang đã trải qua 18 đời truyền thừa với các vị Sư vô cùng tinh thông, lỗi lạc. Ban đầu, chùa chỉ là nơi thất nhỏ, có tên gốc là Bồ Đề, thuộc thôn An Hòa, tổng Vạn Phước, huyện An Phước, phủ Bình Thuận. Cho đến nay, chùa đã “thọ” được 320 tuổi, chứng kiến nhiều thăng trầm, biến cố của lịch sử. Vị sư trụ trì hiện tại đang coi sóc chùa chính là Sư Thầy Thích Huệ Tánh – bậc tăng tài đầy đủ đức hạnh, khiến nhiều người phải nể phục bởi tấm lòng từ bi, trí dũng. Năm 2002, sau khi được sự tài trợ của mạnh thường quân từ khắp nơi, chùa chính thức trùng tu và xây dựng lại.
Trong quá trình đào móng xây dựng, chùa đã phát hiện và khai phá thêm những bí mật bất ngờ ẩn sâu trong lòng đất, nơi còn ẩn giấu 3 pho tượng Phật bằng đồng và quả bom từ thời Mậu Thận nặng đến hơn nửa tấn. Cũng theo lời kể của một số người, trong lần đầu tiên đào móng, vì phải gặp mạch nước ngầm nên lúc này chùa phải dùng 6 máy bơm và hút bùn liên tục để tiếp tục công trình. Ở những lần đào móng tiếp theo, thợ thi công và ban tổ chức đã phải trải qua không ít khó khăn để có được ngôi chùa khang trang, sạch đẹp như ngày hôm nay. Được biết, với tổng kinh phí trùng tu chùa là hơn 3,6 tỷ đồng, cùng mồ hôi công sức của thập phương bá tánh, cho đến nay chùa Phật Quang đã trở thành điểm tham quan nổi tiếng ở Phan Thiết, là điểm du lịch tâm linh được nhiều công ty, tổ chức lựa chọn.
Kiến trúc
Chùa Phật Quang hiện nay là một ngôi chùa mang vẻ đẹp vừa hiện đại vừa cổ kính theo phong cách kiến trúc Á Đông. Chùa có hai điện Phật được bài trí tinh tế, với các mảng ghép sành sứ tạo thành những đề tài trên các bức phù điêu, hoa văn, hàng cột,… Đặc biệt là linh vật Rồng 5 móng được thể hiện trên các công trình từ nóc mái đến những ô cửa sổ, hàng cột chùa,… Tầng trên điện Phật thờ đức Phật Thích Ca, được trang trí bằng bộ tượng phù điêu Thập Bát La Hán. Điện Phật tầng dưới thờ Di Đà Tam Tôn (đức Phật A Di Đà, hai vị Bồ tát Quán Thế Âm và Đại Thế Chí) và Bồ tát Địa Tạng.
Ngay từ khi đặt chân vào Chùa Phật Quang này, khách đến thăm sẽ cảm nhận được ngay vẻ uy nghi, bề thế pha chút tĩnh lặng, lắng đọng theo năm tháng mà khó nơi nào có được. Tâm hồn mỗi người như bình yên lại, được thoát khỏi những bộn bề cuộc sống hằng ngày để về với xứ Phật từ bi, trở về với bản ngã của chính mình. Chùa còn mang trong mình một ít gì đó xúc cảm vui tươi, nhẹ nhàng, thoải mái đến từ những hoa văn chạm trổ mang màu sắc sáng ở tiền sảnh, mái chùa hay bức tượng Phật Di Lặc với nụ cười hoan hỉ được đặt ngay chính giữa sân. Tưởng chừng như chúng đang đối lập với nhau nhưng không, chính những không khí như vậy đã tạo cho chùa Phật Quang ở Phan Thiết một nét rất riêng, có thể níu kéo bất kì ai đến với nơi đây muốn trở lại một lần nữa để lại có cho mình những giây phút tuyệt vời nơi cửa Phật.
Bảo vật
Năm 1987, trong lúc trùng tu, thầy trụ trì Huệ Tánh phát hiện dưới tượng Phật chánh điện có hầm bí mật. Trong hầm có tài liệu Việt Minh và bộ kinh Pháp Hoa. Tài liệu Việt Minh gồm 100 cuốn tài liệu “Muốn thành cán bộ tốt” in ngày 30.7.1947, khổ 15 x 20 cm, gói cẩn thận trong mo cau. Chùa nộp cho phường 40 cuốn và Ban Đại diện Phật giáo tỉnh 60 cuốn.
Bộ kinh Pháp Hoa tại chùa là “Bộ kinh Pháp Hoa khắc gỗ đầy đủ và xưa nhất Việt Nam” (Vietbook công nhận kỷ lục năm 2006). Đây là một trong ba bộ kinh Pháp Hoa có niên đại lâu đời trên thế giới (2 bộ kinh kia của Trung Quốc khắc trên đồng và đá, qua thời gian đã bị mai một nhiều nên nội dung không còn đầy đủ). Bộ kinh khắc trên gỗ thị đỏ, vừa bền, vừa có tác dụng xua đuổi côn trùng, rắn rết… Bộ kinh được khắc ngược bằng chữ Hán trên 118 tấm ván gồm 110 tấm khắc 60 vạn chữ, 8 tấm khắc tranh về cuộc đời của Đức Phật. Mỗi tấm dài 0,68 m, rộng 0,26 m, dày 0,026 m.. Căn cứ vào đoạn văn ghi trong kinh “Long Đức tam niên tuệ thứ Giáp Dần, tứ nguyệt thơ nhất nhật khánh tạo” và các ghi chú khác thì bộ kinh được thực hiện từ năm 1704 – 1732. Suốt 28 năm ròng rã; các thiền sư Minh Dung – hiệu Pháp Không, Khánh Tài – tự Thiện Huệ, Thiện Pháp – hiệu Bảo Hương; cùng 12 đệ tử, đã hoàn thành tuyệt tác gồm 7 quyển, 28 phẩm, 60 vạn chữ; tóm gọn trong 9 chữ “Khai thị chúng sanh ngộ nhập tri kiến Phật”. Từng chữ cho đến mỗi chi tiết trong tranh đều rất sắc sảo, sinh động, nguyên vẹn và đầy đủ. Đây là bộ kinh Phật được cho là cổ nhất Việt Nam, được khắc trước bộ kinh Phật của chùa Bổ Đà (Bắc Giang)
Năm 2002, chùa khởi công trùng kiến, phát hiện 3 tượng Phật bằng đồng trên 300 năm (hiện đã bị lấy cắp mất 1 tượng) và một số cổ vật khác.
Cặp mõ Gia Trì làm bằng gỗ mít Quảng Bình, do 3 thợ Quảng Nam thực hiện từ 1977 – 2004, mõ cao 80 cm, ngang 92 cm. Chuông Gia Trì do thợ Quảng Nam thực hiện, cao 1m, đường kính 1,2m, nặng 400 kg.
Chùa Phật Quang còn lưu giữ Bàn cờ Phật, một phương tiện giải trí và khuyến tu thú vị do Đại đức Thích Nguyên Minh mang từ Pháp về. Bàn cờ Phật bằng chữ Hán, chép tay, khổ lớn, hình vuông. Tổng cộng có 76 ô vuông, xếp thành 4 vòng và 1 ô trong cùng, tượng trưng cho 5 cấp bậc thể hiện lộ trình của người bắt đầu xuất gia tu Phật cho đến khi đạt quả vị Vô Thượng Chánh Giác – thành Phật. Mỗi ván cờ có từ 2 – 6 người chơi, gieo hột xúc xắc để di chuyển giữa các ô, từ “Sơ khởi phát tâm” đến “Vô thượng chánh giác”. Vừa giải trí, vừa luyện tâm và nhắc nhở đường tu hành chánh quả.
_________________________
Các ngôn ngữ khác
Tiếng Anh (English)
Phat Quang Pagoda, one of the oldest pagodas in Binh Thuan, has a history spanning 18 generations of transmission with many highly skilled and mysterious monks. Initially known as “Bo De Tu” and also popularly called Cat Pagoda, it belongs to the Northern Buddhist sect. The pagoda is located at its current address on Tran Quang Khai Street, Hung Long Ward, Phan Thiet City, Binh Thuan Province. Throughout its history, the pagoda has witnessed many ups and downs, and it is currently led by Master Thich Hue Tanh.
In 2002, after receiving funding from various sources, the pagoda was renovated and rebuilt. During this process, many unexpected secrets were discovered, including three bronze Buddha statues from the Mau Than era, weighing over half a ton. The architecture of the pagoda combines modern beauty with ancient tradition in the East Asian architectural style, with delicate porcelain mosaics depicting various themes on relief sculptures and floral patterns. The pagoda also preserves many precious treasures such as the Flower Adornment Sutra, Gia Tri wooden pestle set, and Buddha Chessboard, making it a famous tourist attraction and spiritual destination in Phan Thiet.
Tiếng Trung (Chinese)
普光寺是比尼泉最古老的寺庙之一，经历了18代传承，有许多精通和卓越的僧人。最初被称为“菩提寺”，也被称为猫寺，属于北宗派。该寺位于平遥省芒泰市红龙区陈光凯街的现址。在其发展历史中，寺庙见证了许多起起落落，目前由慈惠唐大师主持。
2002年，在得到各方赞助后，寺庙进行了翻修和重建。在这个过程中，发现了许多令人惊讶的秘密，包括三尊铜佛像，重达半吨以上，来自戊辰时代。寺庙的建筑结合了现代美与古代庄严的东方建筑风格，以马赛克瓷砖在浮雕和装饰图案上创造主题。寺庙还收藏了许多珍贵的宝藏，如《法华经》套装、家树木鱼鼓对和佛棋盘，使其成为芒泰市著名的旅游胜地和灵性旅游地点。
Tiếng Pháp (French)
Le Pagode Phat Quang, l’une des plus anciennes pagodes de Binh Thuan, a une histoire remontant à 18 générations de transmission avec de nombreux moines très qualifiés et mystérieux. Initialement connue sous le nom de “Bo De Tu” et également appelée populairement pagode du Chat, elle appartient à la secte bouddhiste du Nord. La pagode est située à l’adresse actuelle de la rue Tran Quang Khai, quartier de Hung Long, ville de Phan Thiet, province de Binh Thuan. Tout au long de son histoire, la pagode a connu de nombreux hauts et bas, et elle est actuellement dirigée par le maître Thich Hue Tanh.
En 2002, après avoir reçu des financements de diverses sources, la pagode a été rénovée et reconstruite. Au cours de ce processus, de nombreux secrets inattendus ont été découverts, notamment trois statues de Bouddha en bronze de l’époque Mau Than, pesant plus d’une demi-tonne. L’architecture de la pagode allie la beauté moderne à la tradition ancienne dans le style architectural de l’Asie de l’Est, avec des mosaïques en porcelaine délicates représentant divers thèmes sur des sculptures en relief et des motifs floraux. La pagode conserve également de nombreux trésors précieux tels que le Sutra de l’Ornement de Fleurs, l’ensemble de pilon en bois de Gia Tri et l’échiquier du Bouddha, ce qui en fait une destination touristique et spirituelle célèbre à Phan Thiet.
