Giới thiệu chung
Cụm di tích Đình, Chùa Đại Cát ở thôn Đại Cát, Phường Liên Mạc, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
Đình Đại Cát tọa lạc ngay sát ngôi chùa Đại Cát. Đình thờ ba vị tướng tài thời Hai Bà Trưng là ông Quách Lãng và hai bà Đinh Bạch Nương, Đinh Tĩnh Nương. Chùa Đại Cát tên chữ là Sùng Khang Tự, vì thế khi đô thị hóa thì con đường làng đi qua bên trái khu chùa được đặt tên là phố Sùng Khang. Hiện nay cả hai làm thành một cụm di tích có ngõ vào trên phố Sùng Khang, cách trung tâm Hà Nội 17km.
Lược sử
Đình Đại Cát
Đình Đại Cát có từ thế kỷ XVII. Thờ 3 vị tướng của Hai Bà Trưng.
Chùa Đại Cát
Chùa làng Đại Cát có từ thế kỷ XVIII. Trải qua gần trăm năm chùa bị xuống cấp và được trùng tu vào đầu thế kỷ XXI, vì vậy mà diện tích xây dựng trong khuôn viên chùa được tăng đáng kể.
Kiến trúc – Di vật
Đình Đại Cát
Rẽ từ phố Sùng Khang vào ngõ chùa khoảng trăm bước, ở bên trái đầu tiên ta thấy Tam quan của Sùng Khang Tự và tiếp theo khoảng 50 bước nữa là Nghi môn của Đình Đại Cát gồm 4 trụ biểu nhìn ra một hồ nước nhỏ. Sau Nghi môn là lối đi giữa lùm cây xanh dẫn đến cổng Tam quan nội của Đình, nơi có ba cửa gỗ và những câu đối chữ Hán.
Bước qua cổng Tam quan sẽ thấy phía bên trái có cây đa cổ thụ và bên phải là nhà bia liệt sĩ xây như một phương đình nhỏ kiểu 2 tầng 8 mái. Tiếp theo có một sân rộng, ở cuối sân là tòa tiền tế và hai bên là dãy nhà tả, hữu 5 gian. Toàn bộ các công trình kiến trúc đều mới được đại trùng tu gần đây. Khuôn viên của Đình khá rộng và có tường bao quanh, phía sau có một cổng hậu ở bên trái ăn thông sang ngõ Chùa.
Tòa tiền tế gồm 3 gian với 4 hàng cột lim nhìn về hướng tây. Hai bên tường hồi có cửa ngách, mặt trước và mặt sau để trống. Sau toà tiền tế là giếng trời và toà trung đường 5 gian cửa bức bàn. Hậu cung sâu 2 gian 1 dĩ kết nối với trung đường theo hình chuôi vồ. Toàn bộ các mái đều làm theo kiểu cũ, các góc có đầu đao cong vút đắp hình rồng.
Bên trong tòa tiền tế và cung cấm hiện còn lưu giữ được nhiều cổ vật quý như: chuông đồng, lộ bộ, long ngai, bài vị, hoành phi, câu đối chữ Hán, một bộ áo long cổn, một tấm nghi môn và chóe sứ đời Thanh ghi niên đại thế kỷ XVIII.
Chùa Đại Cát
Chùa Đại Cát xây cạnh Đình Đại Cát trên một khoảnh đất cao ráo, rộng rãi. Tam quan của Chùa cũng như cổng Nghi môn của Đình đều nhìn về hướng Tây. Tiếp theo sau Tam quan là một mảnh vườn nhỏ.
Chùa có bố cục hình chữ “Đinh”. Tiền đường 5 gian, 2 dĩ kết cấu vì kèo chồng rường giá chiêng, tiếp theo là hậu cung, ở giữa có gác chuông với một quả đại hồng chung chung đúc năm Mậu Ngọ. Qua một khoảng sân rộng dẫn đến nhà Tổ, nhà Mẫu, nhà Ni. Nhà tổ cũng có kết cấu dạng hình chữ “Đinh”.
Trong chùa, các lớp tượng có khá đủ và được sắp đặt tương tự như các chùa Việt cổ với quy định của nhà Phật. Chùa có 10 pho tượng Phật, 3 pho tượng Mẫu, một số tượng chầu khác, cùng pho tượng tổ Bồ Đề Đạt Ma, hoành phi, câu đối, nghi môn và một tủ kinh sách có tới 100 quyển. Ngoài ra, chùa còn có một chuông lớn, một bia trụ dựng năm 1742 và nhiều bia khắc vào các năm 1853, 1857, 1859 ghi lại việc hưng công tu tạo chùa.
Thành tựu
Ngày 31-01-1992 cụm di tích đình, chùa Đại Cát đã được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc – nghệ thuật quốc gia.
Lễ hội
Lễ hội Đình làng Đại Cát diễn ra hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. Trong dịp hội này nhân dân và chính quyền sở tại còn tổ chức thi bơi chải trên sông Nhuệ, sông Hồng và các trò vui chơi dân gian truyền thống khác như chọi gà, hát đối… thu hút rất đông khách thập phương đến tham dự.
Tham khảo
- http://mobile.coviet.vn/detail.aspx?key=%C4%90%E1%BA%A1i%20C%C3%A1t&type=A1
- http://wikizisan.vn/baiviet/?article=3323
- http://wikizisan.vn/baiviet/?article=3442
