Trên hành trình trở về với đất tổ bạn hãy ghé thăm đền Du Yến – ngôi đền cổ linh thiêng của mảnh đất Phú Thọ. Đặc biệt lựa chọn tham quan vào tháng Giêng (Âm lịch) du khách sẽ được đắm mình trong lễ hội long trọng, nô nức của ngôi đình này.
Vị trí
Đền Du Yến thuộc xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba. Nơi đây cây cối xanh tốt, sông núi hữu tình. Trước mặt đền là dòng sông Thao ngày đêm ca hát, bồi đắp phù sa. Phía sau thế đất tựa chiếc yên ngựa nối với gò Sơn Ngọc, bao quanh là hồ sen.
Lược sử
Theo ghi chép lại, xưa kia vào những năm đầu sau Công nguyên tại vùng Thao Giang huyện Thanh Ba có gia đình nông dân thiện lương hạ sinh được một người con gái và đặt tên là Hạnh Nương. Cô gái nhỏ này được học hành đàng hoàng, lớn lên học cả văn chương lẫn võ nghệ. Bà là người con gái thông minh học một biết mười, nhan sắc tuyệt vời, tính tình hiền dịu nết na. Khi trưởng thành, trai tài nhiều người trong làng ướm hỏi bà đều từ chối không muốn vương bụi trần để giữ mình trong sạch.
Năm Hai Bà Trưng khởi nghĩa đã cho mời Hạnh Nương về gặp. Thấy bà văn võ song toàn nên Hai Bà Trưng đã phong cho bà là trưởng lĩnh tiền quân. Sau khi đánh tan quân Tô Định, nữ tướng Hạnh Nương về thăm quê mở yến tiệc khao quân, ban thưởng cho dân làng, mở hội trên một gò đất bên sông hình con hổ trắng đang uống nước. Nơi đây về sau nhân dân lập đền thờ lấy tên là Du Yến (nghĩa là nơi du chơi và yến tiệc), ngày khao quân đúng vào ngày rằm tháng giêng. Cũng từ đó cứ dịp vào rằng tháng giêng là dân làng mở hội cầu tế để nhớ ơn công đức của bà cầu cho mưa thuận gió hòa, cho nhà nhà được mọi điều tốt lành.
Trải qua bao thời gian đền Du Yến đã xuống cấp. Nhân dân trong vùng nhiều lần tôn tạo và giữ gìn ngôi đền cổ và xem đây là điểm sinh hoạt văn hóa tâm linh của cả vùng. Từ năm 2003 đền được trùng tu tôn tạo bao gồm hơn 12 hạng mục với số vốn đầu tư hơn 6 tỷ đồng. Năm 1993 đền được Nhà nước công nhận là Khu di tích lịch sử cấp quốc gia.
Kiến trúc
Về mặt kiến trúc, đền Du Yến có kiến trúc khá độc đáo bao gồm tòa tiền tế 5 gian, hậu cung 3 gian. Bên cạnh đó các công trình khác trong đền cũng được xây hết sức tôn nghiêm với kiến trúc cổ kính.
Lễ hội
Hàng năm đền Du Yến có nhiều ngày lễ hội theo xuân, thu nhị kỳ trong đó có 03 ngày lễ chính. Đó là các ngày hội quân diễn ra vào 15 tháng giêng, ngày sinh thần diễn ra vào 15 tháng hai và ngày mất của thần diễn ra vào 10 tháng giêng.
Trong số 3 ngày lễ đó, có thể nói ngày 15 tháng Giêng âm lịch là ngày lễ hội được tổ chức long trọng nhất. Tương truyền, đây là ngày mà Hạnh Nương tuyển chọn trai tráng trong trang Bổng Châu, tập hợp binh sỹ, mở tiệc khao quân để khích lệ quân sỹ. Tế cáo trời đất, rồi kéo quân về yết kiến Hai Bà Trưng. Lễ hội Đền Du Yến vào ngày 15 tháng Giêng được diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 14 đến ngày 16 tháng Giêng.
Lễ hội được mở với phần lễ và phần hội được tổ chức rất long trọng. Những đồ thờ dâng lên Mẫu chủ yếu là các loại bánh chay và hoa quả… được chia thành 6 giáp, mỗi giáp 2 mâm, được 2 thanh niên khiêng vào đặt lên bàn thờ để các cụ cầu tế. Trong lúc cầu tế có xen lẫn những điệu múa tiên, múa sinh tiền.
Phần hội là không gian văn hóa đặc sắc với các trò chơi dân gian truyền thống: cờ tướng, kéo co, chọi gà… kết hợp với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao như hội thi tiếng hát dân ca, hội thi giã bánh giầy, thi đấu các môn thể dục thể thao… Lễ hội đền Du Yến kéo dài hết ngày rằm.
________________________________
Tiếng Anh (English)
The Du Yen Temple is an ancient and sacred temple located in Chi Tien commune, Thanh Ba district, Phu Tho province. It is a unique destination on the journey back to the homeland. Particularly, the first lunar month (Tet) is the ideal time to visit the temple, when visitors have the opportunity to participate in the grand and bustling festival of this temple.
Regarding its location, the Du Yen Temple is situated in a magnificent natural landscape, with lush greenery and a harmonious river and mountain system. The history of the temple is associated with the story of the virtuous girl Hanh Nuong, who contributed to the rebellion against the tyrant To Dinh. After the victory, she returned to her homeland to hold a victory banquet for the soldiers and was honored by the villagers by establishing a temple, named Du Yen. This temple has undergone many renovations and has been recognized as a national historical monument since 1993.
In terms of architecture, the Du Yen Temple features unique architecture with a 5-compartment front temple and a 3-compartment rear temple, along with other solemnly constructed structures.
The festival at Du Yen Temple is held annually on lunar calendar holidays, with the 15th day of the first lunar month being the most solemn. The festival includes cultural, religious, and artistic activities, along with traditional folk games such as chess, tug of war, and cockfighting.
Tiếng Trung (Chinese)
The Du Yen Temple is an ancient and sacred temple located in Chi Tien commune, Thanh Ba district, Phu Tho province. It is a unique destination on the journey back to the homeland. Particularly, the first lunar month (Tet) is the ideal time to visit the temple, when visitors have the opportunity to participate in the grand and bustling festival of this temple.
Regarding its location, the Du Yen Temple is situated in a magnificent natural landscape, with lush greenery and a harmonious river and mountain system. The history of the temple is associated with the story of the virtuous girl Hanh Nuong, who contributed to the rebellion against the tyrant To Dinh. After the victory, she returned to her homeland to hold a victory banquet for the soldiers and was honored by the villagers by establishing a temple, named Du Yen. This temple has undergone many renovations and has been recognized as a national historical monument since 1993.
In terms of architecture, the Du Yen Temple features unique architecture with a 5-compartment front temple and a 3-compartment rear temple, along with other solemnly constructed structures.
The festival at Du Yen Temple is held annually on lunar calendar holidays, with the 15th day of the first lunar month being the most solemn. The festival includes cultural, religious, and artistic activities, along with traditional folk games such as chess, tug of war, and cockfighting.
Tiếng Pháp (French)
Le temple Du Yen est un temple ancien et sacré situé dans la commune de Chi Tien, le district de Thanh Ba, dans la province de Phu Tho. C’est une destination unique sur le chemin du retour au pays. Particulièrement, le premier mois lunaire (Têt) est le moment idéal pour visiter le temple, lorsque les visiteurs ont l’occasion de participer au festival grandiose et animé de ce temple.
En ce qui concerne son emplacement, le temple Du Yen est situé dans un paysage naturel magnifique, avec une végétation luxuriante et un système harmonieux de rivières et de montagnes. L’histoire du temple est associée à l’histoire de la jeune fille vertueuse Hanh Nuong, qui a contribué à la rébellion contre le tyran To Dinh. Après la victoire, elle est retournée dans sa patrie pour organiser un banquet de victoire pour les soldats et a été honorée par les villageois en établissant un temple, nommé Du Yen. Ce temple a subi de nombreuses rénovations et a été reconnu comme un monument historique national depuis 1993.
En termes d’architecture, le temple Du Yen présente une architecture unique avec un temple avant à 5 compartiments et un temple arrière à 3 compartiments, ainsi que d’autres structures construites de manière solennelle.
Le festival au temple Du Yen est organisé chaque année lors des jours fériés du calendrier lunaire, le 15ème jour du premier mois lunaire étant le plus solennel. Le festival comprend des activités culturelles, religieuses et artistiques, ainsi que des jeux folkloriques traditionnels tels que les échecs, la lutte à la corde et les combats de coqs.