Khi bạn ghé thăm Phú Thọ, đừng quên thăm những địa điểm tín ngưỡng nổi tiếng. Một trong những điểm đáng chú ý đó là miếu Lãi Lèn. Khi đặt chân đến đây, bạn không chỉ có cơ hội chiêm ngưỡng công trình liên quan đến nguồn gốc của hát Xoan mà còn được trải nghiệm sâu hơn với những điệu nhạc Xoan cổ độc đáo do các nghệ nhân phường Xoan gốc trình diễn. Khi rời đi, lòng bạn sẽ còn lưu lại với những cảm xúc sâu lắng, hồi hộp.
Vị trí
Miếu Lãi Lèn tọa lạc tại Làng Phù Đức, xã Kim Đức, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
Lược sử
Chuyện kể rằng trong thời xa xưa, ba vị vua Hùng ra đi tìm đất để xây dựng thành phố. Khi nghỉ ngơi bên lề rừng, họ nghe thấy tiếng hát dễ thương của những đứa trẻ chăn trâu. Đức Thánh Cả gọi các em đến hát cho ba vị vua nghe, và sau đó ba vị vua đã dạy cho chúng những điệu hát múa của người Lạc Việt. Để tưởng nhớ công đức của các vị vua, những người tiền bối đã xây dựng miếu Lãi Lèn trên mảnh đất mà ba vị vua đã dừng chân.
Theo suy luận của thời gian, ngôi miếu đã trở nên xuống cấp nghiêm trọng. Vào năm 2011, tỉnh Phú Thọ đã tái tạo miếu trên nền móng cũ. Từ đó đến nay, nơi đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách gần xa. Họ đến đây để trải nghiệm di sản văn hóa phi vật thể – hát Xoan Phú Thọ và để dâng hương cho các vị vua Hùng, người đã lập nước.
Bên cạnh thờ vua Hùng ở Phú Thọ, miếu Lãi Lèn còn thờ ba vị thánh vương: Viễn Sơn đại vương, Ất Sơn đại vương và Áp Đạo quan đại vương. Niềm tin này đã lan rộng và trở thành niềm tin linh thiêng của mỗi người Việt Nam – niềm tin vào Tổ tiên và sức mạnh thần thánh tiềm ẩn trong các lực lượng siêu nhiên, mặc dù không còn sống hoạt động, nhưng luôn đi cùng văn hóa tôn giáo của cộng đồng.
Kiến trúc
Miếu Lãi Lèn được xây dựng theo kiến trúc truyền thống với cấu trúc hình chữ Đinh, bao gồm khung vĩ và các cấu kiện gỗ được làm từ gỗ lim, táu mật. Mái lợp của miếu được làm bằng ngói mũi truyền thống. Bên trong, nội thất của miếu bao gồm các vật phẩm thờ phụng như long ngai, hoành phi, câu đối, diềm cửa võng…
Các phần chính của miếu bao gồm: tiền tế, hậu cung, tòa nhà Tả Vu và Hữu Vu. Mái lợp của tiền tế và hậu cung có hình dạng mũi hài, hướng về phía Đông Nam. Hai tòa nhà Tả Vu và Hữu Vu được xây dựng theo kiểu 5 gian. Điểm nhấn nổi bật của miếu là bức bình phong bằng đá dài 7,6m được đặt phía trước, với hai mặt đá trang trí bằng quấn thư và hổ phù.
Ngoài ra, trong khuôn viên của di tích, có một Nhà trưng bày nghệ thuật hát Xoan hiện đại, được trang bị đầy đủ tiện nghi và trưng bày khoa học. Đây được xem là một bảo tàng duy nhất về hát Xoan Phú Thọ, nơi không chỉ giới thiệu mà còn có thể trình diễn về hát Xoan để phục vụ du khách.
Hoạt động nổi bật
Vào ngày 30 tháng Chạp hàng năm, cư dân của các làng tổ chức lễ cúng vua. Trong buổi trưa, một phần không thể thiếu trong cỗ cúng là bánh nẳng, còn vào buổi chiều thì thịt bò được phục vụ. Theo truyền thống, đây là hai món ăn mà cư dân đã dành tặng vua trong ngày đặc biệt đó. Từ sáng mùng 1 đến hết ngày mùng 5 của tháng Giêng, cư dân tiếp tục tổ chức các hoạt động cúng vua, bao gồm canh hát nghi lễ để thờ phụng vua và tái hiện lại các điệu hát múa mà vua đã truyền lại từ thời xa xưa. Mục đích của những hoạt động này là để cầu nguyện cho sự phúc lành của cả làng trong năm mới.
Đặc biệt, trong các dịp lễ lớn của dân tộc, miếu Lãi Lèn cũng tổ chức các hoạt động thực hành, truyền dạy và biểu diễn để giới thiệu và quảng bá di sản văn hóa hát Xoan đến với du khách gần xa. Đây là điểm đến thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu và tìm hiểu về lịch sử, sự tồn tại và ý nghĩa của hát Xoan.
_____________________
Các ngôn ngữ khác
Tiếng Anh (English)
The Lai Len Temple, located in Phu Duc Village, Kim Duc Commune, Viet Tri City, Phu Tho Province, is one of the famous spiritual destinations when visiting Phu Tho. With its legendary history about the three Hung Kings and the origin of Xoan singing, the Lai Len Temple is not only a place to admire traditional architecture but also a space to experience unique Xoan melodies performed by local Xoan artists.
This place attracts visitors not only for the opportunity to understand intangible cultural heritage and folk beliefs but also for annual activities such as worshiping ceremonies for the Kings and other traditional events. Visitors can immerse themselves in the solemn atmosphere of worship ceremonies and enjoy traditional flavors through tasting “nang” cakes and beef served on special occasions.
With its distinctive architecture and profound spirituality, the Lai Len Temple is not just a tourist attraction but also a place closely associated with the beliefs and traditions of the Vietnamese people. It is a special destination for those interested in the history, culture, and folk beliefs of Vietnam.
Tiếng Trung (Chinese)
位於富德村,金德社區,越江市,富士省的莱伦寺是遊覽富士省時的一個著名的靈性景點。擁有關於三位雄王和歌謠起源的傳奇歷史,莱伦寺不僅是一個欣賞傳統建築的地方,還是一個體驗當地原始歌手表演的獨特歌聲的空間。
這個地方吸引遊客不僅是為了理解無形文化遺產和民間信仰的機會,還有像是向國王祭祀和其他傳統活動等年度活動。遊客可以沉浸在崇拜儀式的莊嚴氣氛中,並通過品嚐特別場合上供的“nang”蛋糕和牛肉來享受傳統風味。
莱伦寺以其獨特的建築和深厚的精神而聞名,它不僅是一個旅遊勝地,而且還與越南人民的信仰和傳統密切相關。對於那些對越南的歷史,文化和民間信仰感興趣的人來說,這是一個特別的目的地。
Tiếng Pháp (French)
Le temple de Lai Len, situé dans le village de Phu Duc, la commune de Kim Duc, la ville de Viet Tri, la province de Phu Tho, est l’une des destinations spirituelles célèbres lors de la visite de Phu Tho. Avec son histoire légendaire sur les trois rois Hung et l’origine du chant Xoan, le temple de Lai Len n’est pas seulement un lieu pour admirer l’architecture traditionnelle mais aussi un espace pour découvrir les mélodies uniques du Xoan interprétées par des artistes locaux du Xoan.
Cet endroit attire les visiteurs non seulement pour l’opportunité de comprendre le patrimoine culturel immatériel et les croyances populaires mais aussi pour les activités annuelles telles que les cérémonies de culte pour les Rois et autres événements traditionnels. Les visiteurs peuvent se plonger dans l’atmosphère solennelle des cérémonies de culte et apprécier les saveurs traditionnelles en dégustant des gâteaux “nang” et du bœuf servis lors d’occasions spéciales.
Avec son architecture distinctive et sa spiritualité profonde, le temple de Lai Len n’est pas seulement une attraction touristique mais aussi un lieu étroitement associé aux croyances et traditions du peuple vietnamien. C’est une destination spéciale pour ceux qui s’intéressent à l’histoire, à la culture et aux croyances populaires du Vietnam.