Chùa Tăng Phúc (Long Biên, Hà Nội)

Tôi nhớ làm sao những buổi chiều

Lời kinh giải thoát vọng cao siêu

Đây ngôi chùa cổ ngày hai buổi

Cầu nguyện dân làng sống mến yêu

Đọc thơ của Mãn Giác (Huyền Không) khiến lòng ta lại bồi hồi, xao xuyến nhớ về ngôi chùa cổ Tăng Phúc, Long Biên, Hà Nội. Đã bao đời nay dù trải mưa nắng, chiến tranh, thiên tai nhưng ngôi chùa vẫn sừng sững, hiên ngang đứng đó và trở thành một nét đẹp văn hóa trong đời sống người dân địa phương.

Vị trí

Chùa Tăng Phúc là một ngôi chùa cổ của làng Thượng Cát, nay thuộc phường Thượng Thanh, quận Long Biên, Hà Nội.

Lược sử

Chùa Tăng Phúc được khởi thủy xây dựng vào thời nhà Lý, đầu thế kỷ XII. Từ khi xây dựng đến nay, chùa được trùng tu tôn tạo nhiều lần, điều này nói nên sự thăng trầm của lịch sử dân tộc song cũng thể hiện sự phát triển không ngừng của Phật giáo và sự trưởng thành của làng Thượng Cát.

Kiến trúc

Tam quan chùa Tăng Phúc xây kiểu hai tầng tám mái, mở ra một con ngõ rộng dẫn vào trụ sở UBND phường Thượng Thanh. Bên cạnh các câu đối chữ Hán trên côṭ còn có nhiều câu răn dạy của nhà Phật được đắp nổi bằng chữ Quốc ngữ trên bức tường dài dọc theo ngõ. Sau cổng là cây hương cổ và ngọn tháp Tổ ở bên trái, tượng Quan Thế Âm Bồ Tát ngồi tựa gối chống tay trên một trong các tảng cẩm thạch lớn ở bên phải.

Mặt chùa nhìn về hướng đông – nam. Sân chùa lát gạch đỏ, rộng hơn 800m2, dẫn thẳng lên thềm tiền đường tòa tam bảo. Bên phải là sân chơi của nhà văn hóa thôn dưới tán lá xanh của các cổ thụ, tạo cảm giác thoáng đãng và dịu mát. Phía đó còn có một ngôi nhà bia nhỏ bên cạnh lối đi chung thông sang cổng nhà văn hóa mở ra phố với hai tượng Hộ pháp trấn giữ bên ngoài.

Chùa Tăng Phúc được xây lại cao hai tầng, kết cấu bằng bê tông cốt thép. Mái chùa vẫn giữ theo lối cổ truyền. Dưới tầng một là nhà thờ Tổ và giảng đường có diện tích hơn 400m2, hai bên có nhà khách và nhà ăn. Hàng cột trước hiên chùa được chạm khắc tinh tế trên thân đá và cả trên phần gỗ ở đầu trụ áp mái bằng những hoa văn đẹp mắt.

Bên trên lầu là chính điện thờ Phật và một ban thờ Mẫu. Nội thất ở đây tràn ngập màu sắc tâm linh với các hoành phi, câu đối, bệ thờ, tượng Phật, tượng Thánh… Hệ thống họa tiết trang trí trên câu đầu, cột trốn, đường đao hay cửa ra vào, cửa thông gió và bệ thờ đều được chạm khắc rất tinh xảo, phỏng theo mẫu của các ngôi chùa đặc trưng cho vùng châu thổ sông Hồng thời Lý—Trần.

Di vật

Cây hương Kính Thiên Đài tạc từ đá Cẩm Thạch, hình trụ, lục lăng, chạm khắc hoa văn tinh vi, được dựng vào ngày 27 tháng 7 năm Tân Tỵ, niên đại Chính Hòa thứ 22 (1701).
Quả chuông đồng, nặng 300kg, cao 1.3 mét, đường kính 0.55 mét được đúc vài ngày mồng 1 tháng 12 năm Quý Sửu (1793) thời Hoàng đế Quang Trung niên hiệu Cảnh Thịnh năm thứ nhất.