Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ là vị Thánh Mẫu cai quản miền sông nước, một trong bốn vị Tứ Phủ Thánh Mẫu. Trong thần điện Tứ Phủ, Mẫu mặc trang phục trắng, ngồi bên tay trái Mẫu Thiên Tiên.
Ngày khánh tiệc
- AL 12/02: Tiệc Mẫu Tuyên Quang
- AL 10/06: Tiệc Đức Quốc Mẫu Đệ Tam Thoải Cung Thác Hàn
- AL 12/06: Tiệc Mẫu Thác Đền Hàn và Đản Nhật Cô Bơ Bông
Dâng lễ
Chuẩn bị lễ vật không cần quá cầu kỳ, có thể tham khảo một số vật phẩm sau: Hoa và quả tươi, trầu cau, xôi gà hoặc xôi thịt và rượu trắng, tiền vàng và cánh sớ, một đĩa oản, bài văn khấn dâng lễ Mẫu.
Ngoài ra, tín chủ đi lễ đền Mẫu Đệ Tam cần chú ý phải thật thành tâm, thành kính, chỉ nên cầu khấn những điều thực tế, không được cưỡng cầu những điều trái với luân thường đạo lý.
Văn chầu Mẫu Thoải
Mẫu Thoải Tiên Đệ Tam Thánh Mẫu Văn nói về Mẫu Đệ Tam, được dùng để hát thờ vào những dịp tiệc đản, hát văn thi hay hát hầu Mẫu đệ Tam như là văn khấn đền Cái Lân.
Bỉ cách
Anh linh lừng lẫy chốn giang khê
Nức tiếng con vua dưới thuỷ tề
Ngán nỗi Kính Xuyên rời chỉ thắm
May nhờ Liễu Nghị chắp dây xe
Rập rìu tin nhạn thư vừa tới
Thấm thoát xe loan phút đã về
Hiển hách xưa nay ai dễ tỏ
Có chăng gửi một bức thư đề
Miễu
Trạnh giang biên doanh ngân lai láng
Nguyệt lầu lầu soi rạng Nam Minh
Con vua thuỷ quốc Động Đình
Có tiên thần nữ giáng sinh đền rồng
Đức gồm vẹn công dung ngôn hạnh
Nết nhu mì bẩm tính thiên nhiên
Dung nghi cốt cách thần tiên
Vàng trong nước lệ ngọc miền non côn
Hằng chầu chực kim môn ngọc điện
Duyên sắt cầm chưa định nơi nao
Chúa từ gìn giữ thanh tao
Gió đằng vương các khư tao dưới màn
Chốn thuỷ cung có nhà lệnh tộc
Vốn con dòng danh ốc Kính Xuyên
Xưa nay thế phiệt gia truyền
Thảo Mai nàng ấy tạm quyền tiểu tinh
Chí bình sinh phù đời giúp nước
Ân cửu trùng phó thác biên cương
Giá danh công chúa phi phương
May nhờ lá thắm xe duyên tơ hồng
Trên vương phụ có lòng lân mẫn
Thổng cách
Cho hai người duyên phận sánh nhau
Chúa từ kết nghĩa trần châu
Đã đành chỉ thắm giành sâu khôn nài
Ước trăm năm duyên hài phối thất
Đạo cương thường nhiệm nhặt tóc tơ
Cùng nhau chưa mấy nắng mưa
Ngờ đâu duyên phận thiên cơ bởi trời
Trách Thảo Mai ra lòng giáo giở
Trá đồ thư làm cớ gieo oan
Kinh Xuyên chẳng xét ngay gian
Nỡ đem đầy chốn lâm sơn sao đành
Đỉnh non xanh một mình vò võ
Sơm khuya cùng núi cỏ ngàn cây
Đèn trăng chiếu đá màn mây
Dưỡng thân hoa quả bạn bày trúc mai
Thường vãng lai thanh sơn tú thuỷ
Lột đại xá tựa thể ngư long
Có phen biến tướng lạ lùng
Mày ngài yểu điệu má hồng phi phương
Có phen nhớ gia hương rười rượi
Mặt rầu rầu dạ rối châu xa
Có phen tưởng khách Hằng Nga
Phú bình
Tưởng bề phu phụ xót xa muôn phần
Có phen trách lang quân bội bạc
Cả nghe mà trách móc duyên ai
Có phen lão ủ đào phai
Phận đành chắp chi xe gai việc thường
Có phen trai dầu sương dãi nguyệt
Ba thu tròn mong quyết thu không
Có phen nhìn áng non sông
Âu sầu đến nỗi hình dung võ vàng
Tứ bề những hổ lang ác thú
Vật đều cùng mến chúa hôm mai
Đua nhau trăm giống nghìn loài
Dâng hoa cúng quả chẳng nài công phu
Trải mười thu dãi dầu sương nắng
Tin cá trầm nhạn vắng khôn hay
Chúa buồn vì nỗi riêng tây
Hay đâu con tạo vần xoay bởi trời
Trên dương thế có người nho sĩ
Phú chênh
Văn tú tài Liễu Nghị là tên
Trẻ thơ nhờ ấm thung nguyên
Sôi kinh nấu sử hằng chuyên việc mình
Vừa gặp hội lai kinh ứng thí
Dặm đường trường Liễu Nghị trẩy ra
Vũ môn mong nhẩy đợt ba
Hiềm đâu con tạo xoay ra bởi trời
Đi tới trốn đầu nơi hiu quạnh
Bóng ác tà sương lạnh đầu hôm
Đầy ngàn hoa quả xanh um
Trước hàng liễu ủ sau chùm đào phai
Lòng quân tử đeo đai cảnh vật
Thấy chúa ngồi tư chất dung nhan
Má đào châu lệ chứa chan
Phú rầu
Nỉ non tấm tức khóc than một mình
Chàng trông thấy tâm tình cảm kích
Chúa ngập ngừng hỏi khách rằng hay
Sơn lâm rừng vắng chốn này
Cớ sao quân tử tới đây lạc loài
Bây giờ trăng soi ác lặn
Chàng hãy còn thơ thẩn cớ sao
Thưa rằng hàn sĩ trí cao
Mười năm đèn sách công lao chuyên cần
Hội Long Vân hiềm chưa gặp gỡ
Duyên sự này cơn cớ bởi đâu
Dám xin kết nghĩa trần châu
Kẻo còn thục nữ đeo sầu dưới trăng
Chúa nghe nói rùng rằng khôn siết
Mới nhủ chàng cả quyết sao nên
Tôi nay người dưới thuỷ tiên
Nghiêm đường trước đã định duyên giai kỳ
Khăng khăng giữ đạo tuỳ sau trước
Chẳng ngờ chàng tính nước lòng mây
Bông không gắp lửa bỏ tay
Gieo oan thất tiên đem đầy mười đông
Phiền quân tử tin thông nhạn cá
Phú nói
Duyên sự này thiếp há đơn sai
Chẳng rằng hẳn được như lời
Sá chi bể rộng sông dài quản đâu
Nhờ bóng nguyệt đêm thâu giãi tỏ
Giãi tấc lòng nhờ có cao xanh
Hàn Sơn nghe vẳng chuông kình
Kim ô bóng đã xế hình bãi dâu
Chúa hiềm nỗi bấy lâu oan ức
Phó cho chàng một bức thư phong
Thư văn
Nữ tiên thủ bút
Bái tạ Long cung
Lạy vua cha chính ngự ngai rồng
Tường sự tích chung tình trúc chiếu
Phận con niên thiếu
Nữ tắc nữ công
Tự Kính Xuyên sớm kết chỉ hồng
Duyên cá nước sắt cầm hoà hợp
Vì nàng tiểu thiếp
Tên gọi Thảo Mai
Bỗng vì đâu đặt để nên nhời
Phút chốc khiến bắc nam đôi ngả
Hư không làm có
Gắp lửa bỏ tay
Trách chàng chẳng xét gian ngay
Nỡ bắt thiếp đem đầy viễn thú
Hôm mai vò võ
Tủi ngậm ngùi than
Tấm lòng son bối rối gan vàng
Đâu dạ sắt ngẩn ngơ mặt ngọc
Tưởng duyên tơ tóc
Tủi phận má hồng
Khi vui thời bạn trúc thông
Khi buồn lại than cùng hoa cỏ
Thiên duyên kỳ ngộ
Sẽ gặp tình quân
Gửi bức thư về mái hải tần
Trình khắp hết lưỡng ban thần tửNỗi niềm tâm sự
Mượn bút thay lời
Gửi chàng đi đến mai Long giai
Để thiếp được gần chầu thánh đế
Sơn minh hải thệ
Tạc dạ ghi lòng
Ví dù ai phụ nghĩa quên công
Xin xoi xét đôi vầng nhật nguyệt
Vãn cách
Dặn chàng ra mái bể Đông
Tới đâu hễ thấy ngô đồng cây cao
Lấy kim thoa gõ vào cây ấy
Dưới thuỷ tề nghe thấy không lâu
Tuỳ cơ ứng biến nhuộn mầu
Mặc lòng nhời ngỏ , mặc dầu thơ trao
Chàng nghe nói tiêu hao sau trước
Dạ bùi ngùi chân bước đường thông
Bể đào lai láng xa trông
Nửa lo nỗi chứa nửa lòng sự duyên
Sông Ngân hán băng miền thẳng trỏ
Kiều dương
Tới ngô đồng tay gõ vừa thôi
Tự nhiên nổi trận phong lôi
Giữa giòng bỗng thấy một đôi bạch xà
Chàng trông thấy sự đà ứng hiện
Mấy bầy nhời chúc kiến phân minh
Bạch xà thoát xuống động đình
Sai lên rẽ nước dòng xanh rước chàng
Rước chàng xuống đền vàng Thuỷ Phủ
Thấy quần thần văn vũ đôi bên
Tiêu thiều nhã nhạc dưới trên
Tả bầy ngư miếc hữu chen long xà
Kim quy sứ tâu toà ngọc bệ
Bước ra mời Liễu Nghị vào trong
Chàng quỳ dâng bức thư phong
Phụ vương trông thấy trong lòng quặn đau
Trách Kính Xuyên cơ cầu độc giữ
Mấy truyền đòi trưởng từ Xích Lân
Phán rằng em phải gian truân
Con nên rước xuống về sân chớ chầy
Nhời vương phụ phán ngay vừa kíp
Xích Lân bèn hoá phép thần thông
Bể đào lai láng mênh mông
Khắp hoà thế giới đều cùng mênh mang
Sấm chớp vang mưa tuôn bão giật
Cờn luyện
Quỷ cùng ta thán khắp mọi nơi
Chúa tiên về tới long giai
Kính Xuyên phải tội Thảo Mai đi đày
Công cán này ai tày Liễu Nghị
Phong cho làm quốc tế thuỷ quan
Chàng từ vâng lệch thiên nhan
Duyên ưa phận đẹp chức ban trọng dùng
Mái tiên cung an bài tự trước
Kẻ phàm trần bỗng gặp sánh tiên
Chàng từ Kim cải bén duyên
Có danh trí tuệ có quyền anh linh
Dù ai phải bất bình mỏi mệt
Tấm lòng thành khấn vái lại tha
Dù ai tiến cúng nhang hoa
Tiền tài lưu loát cửa nhà bình yên
Đã nên đấng anh linh kỳ diệu
Khắp trong triều nhường vị kính ngôi
Dồn đại thạch
Dám xin những sự đã rồi
Xin đừng nghĩ đến dông dài làm chi
Kìa Vũ thị hảo tuỳ một tiết
Chàng Trương sinh chẳng biết ngay gian
Bóng đèn nghe trẻ nói oan
Làm cho thiếu nữ hồng nhan liều mình
Đã nên đấng anh linh liệt nữ
Trách chi người vụng xử chấp nê
Bằng nay tiên chúa sinh chi
Giá đem sau trước mà suy sự lòng
Rũ sạch không những niềm tân khổ
Nương uy trời tế độ sinh linh
Đời đời nức tiếng thơm danh
Biển vàng ghi tạc sử xanh dõi truyền
Kiêm ngũ phúc dâng lên cõi thọ
Nước trị trường thánh chúa hưng long
Mẫu về chắc giáng điện trung
Khuông phù đệ tử hưng long thọ trường
Dị bản đoạn Bỉ cách
Vầng nguyệt ai soi dưới thuỷ cung
Mặt hoa lồ lộ ngự ngai rồng
Giăng đôi tám tuổi in bóng nước
Sạch gương một vừng in lẻo lẻo trong
Trách bóng trăng loan duyên quải bạc
Lo đôi nên phượng ánh thêm hồng
Anh linh thần nữ quyền cai quản
Thuỷ quốc nhân gian một mối thông
Dị bản đoạn Thư văn
Vậy có thư rằng:
Nữ tiên thủ bút
Bái tiến cửu trùng
Lạy vua cha cao ngự long cung
Xin chúc chiếu mở lòng nhân thứ
Kể từ ngày tái giá tòng phu
Việc tảo tần hằng dự không sai
Nhớ đến khi ngọc kính đầu mai
Nhời kinh giới dám đơn sai cùng phụ tử
Vì Thảo Mai ra lòng giáo dở
Trá đồ thư làm cớ gieo oan
Kính Xuyên chàng chẳng xét ngay gian
Đem đày chốn lâm sơn viễn thú
Đêm ngày vò võ chiếu đá màn mây
Bạn đèn giăng quạt gió làm khuây
Mượn núi cỏ ngàn cây vui thú
Nhân duyên kỳ ngộ
Gặp một chàng tuấn tú nho phong
Hội long vân ngư thủy phùng
Duyên cầm sắc bỗng động lòng quân tử
Lòng còn ngần ngại mới ngỏ lời
Bởi tại sự duyên
Vốn tôi nay người dưới thuỷ tiên
Sớm đã kết Kính Xuyên làm nghĩa cả
Không ngờ chàng lòng chim dạ cá
Nghe Thảo Mai nên đôi ngả sấm thương
Vả tôi nay như chim yến lạc đàn
Phải cung đạn đã sợ làm gỗ vậy
Vì chàng ở trước sao sau vậy
Đem chén son thề với khuôn xanh
Có thiên thanh địa bạch chứng minh
Giao loan mới cầm lành xin tái tục
Chàng Liễu Nghị tòng tâm sớ dục
Chiếc kim thoa phó trúc cùng chàng
Mảng tuyên thề mấy bức từ chương
Dâng về tới đền vàng thuỷ phủ
Kính trình vương phụ thẩm xét ngũ thầm
Nguyện cùng chàng kết nghĩa trăm năm
Cho vẹn chữ sắt cầm tảo hợp
Nỗi niềm giao ước tạc dạ ghi lòng
Dầu mà ai phụ nghĩa quên công
Soi xét có đôi vầng nhật nguyệt.
Văn Mẫu Thoải
Vầng nguyệt ai soi dưới thủy cung
Mặt hoa lồ lộ ngự ngai rồng
Giăng đôi tám tuổi lầu lầu
Sạch gương một vừng in lẻo lẻo trong
Trách bóng trăng loan duyên quái bạc
Lo đôi nên phượng ánh thêm hồng
Anh linh thần nữ quyền cai quản
Thủy quốc nhân gian một mối thông
Trịnh giang biên doành ngân lai láng
Nguyệt lầu lầu soi sáng nam minh
Con vua thủy quốc động đình
Có tiên thần nữ giáng sinh đền rồng
Đức gồm vẹn công dung ngôn hạnh
Nết nhu mì vốn tính thiên nhiên
Dung nghi cốt cách thần tiên
Vàng trong đáy biển ngọc miền non côn
Hằng chầu trực kim môn ngọc điện
Duyên sắt cầm chưa định nơi nao
Chúa từ giữ tiết thanh tao
Gió đằng vương các thư trao dưới màn
Chốn thủy quan có nhà lệnh tộc
Vốn con dòng danh ốc Kính Xuyên
Xưa nay thế phiệt gia truyền
Thảo Mai tiểu thiếp tạm quyền tiểu tinh
Chí bình sinh phù đời giúp nước
Ân cửu trùng phó thác biên cương
Mang danh tiên chúa phi phương
May nhờ lá thắm mừng duyên tơ hồng
Trên vươn phụ có lòng lân mẫn
Cho đôi người duyên phận sánh nhau
Kể từ kết nghĩa trần châu
Đã đàng đỉnh thắng dành sâu khôn nài
Ước trăm năm duyên hài phối thất
Đạo cương thường nhiệm nhặt tóc tơ
Cùng nhau chưa mấy nắng mưa
Hay đâu ra sự thiên cơ quải người
Trách Thảo Mai ra lòng giáo dở
Trá đồ thư làm cớ gieo oan
Kính Xuyên chẳng xét ngay gian
Phạt người nỡ để lầm than sao đành
Đỉnh non xanh một mình vò võ
Sớm khuya cùng núi cỏ ngàn cây
Đèn giăng quạt gió màn mây
Dưỡng thân hoa quả bạn bầy hươu nai
Thường vãng lai thanh sơn tú thủy
Lốt đại xà hình thể ngư ling
Có phen biến tướng lạ lùng
Mày ngài yểu điệu má hồng phi phương
Có phen nhớ gia nương rười rượi
Mặt rầu rầu dạ tối châu sa
Có phen thấp thoáng hằng nga
Nghĩ đường phu phụ xót xa muôn phần
Trách lang quân sao chàng bội bạc
Cả nghe thành trách móc duyên ai
Dãi rầu liễu ủ đào phai
Phận đành chắp chỉ xe gai việc thường
Có phen trải dầu sương dãi nguyệt
Ba thu tròn mong quyết quy không
Tứ bề những hổ lang ác thú
Vật đều cùng mến chúa hôm mai
Đua nhau trăm giống nghìn loài
Dâng hoa cúng quả chẳng nài công phu
Trải mười thu giải dầu dương nắng
Tin cá trầm nhạn vắng khôn hay
Chúa hiềm vì nỗi riêng tây
Ai ngờ cơ tạo vần xoay bởi trời
Trên dương thế có người nho sĩ
Văn tú tài Liễu nghị là tê
Trẻ thơ nhờ ấm thung huyên
Soi kinh nấu sử hằng chuyên một mình
Vừa gặp thuở thần kinh hội thí
Dặm đường trường Liễu Nghị trẩy ra
Vũ môn mong nhảy đạt ba
Chỉ hiềm con tạo xuy ra quải người
Đi tới đó đầu nơi non quạnh
Bóng ác tà sương lạnh trời hôm
Đầy ngàn hoa quả xanh um
Trước cành liễu rủ, sau chìm đào phai
Lòng quân tử đeo đai cảnh vật
Nhác thấy người tư chất dung nhan
Má đào châu lệ chứa chan
Nỉ non tấm tức khóc than một mình
Chàng trông thấy sự tình cảm kích
Chúa ngập ngừng hỏi khách rằng nay
Non cao rừng vắng chốn này
Cớ sao quân tử đến đây lạc loài
Bây giờ đã trăng soi ác lặn
Sao chàng còn thơ thẩn có sao
Mười năm đèn sách công lao chuyên cần
Hội long vân hiềm chưa gặp gỡ
Sự duyên này cơn cớ bởi đâu
Dám xin kết nghĩa trần châu
Kẻo lòng quân tử đeo sầu dưới trăng
Chúa nghe nói dùng dằng khôn siết
Mới nhủ chàng cả quyết sao nên
Thiếp nay người dưới thoải tiên
Nghiêm đường trước đã định duyên giai kỳ
Khăng khăng giữ đạo tùy sau trước
Chẳng ngờ chàng tính nước lòng mây
Bỗng không gắp lửa bỏ tay
Giep oan thất tiết đem đầy mười đông
Phiền quân tử tin không vàng đá
Sự duyên sự này thiếp há đơn sai
Chàng rằng vâng được như lời
Dẫu rằng bể rộng sông dài quản đâu
Nhờ đèn nguyệt đêm thâu sáng tỏ
Giãi tấc lòng thề có cao xanh
Hàn sơn nghe vắng chuông kình
Kim ô bóng đã tỏ hình bãi dâu
Chúa hiềm nỗi nấy lâu oan ức
Phó kim thoa cùng bức thư phong
Có thư rằng
Nữ tiên thủ bút
Bái tiến cửu trùng
Lạy vua cha cao ngự long cung
Xin chúc chiếu mở lòng nhân thứ
Kể từ ngày tái giá tòng phu
Việc tảo tần hằng dự không sai
Nhớ đến khi ngọc kính đầu mai
Lời kinh giới dám sơn sai cùng phụ tử
Vì Thảo Mai ra lòng giáo dở
Trá đồ thư làm cớ gieo oan Kính Xuyên chàng chẳng xét ngay gian
Đem đày chốn lâm sơn viễn thú
Đêm ngày vò võ chiếu đá màn mây
Bạn đèn giăng quạt gió làm khuây
Mượn núi cỏ ngàn cây vui thú
Nhân duyên kỳ ngộ
Gặp một chàng tuấn tú nho phong
Hội long vân ngự thủy phùng
Duyên cầm sắc bỗng động lòng quân tử
Lòng còn ngần ngại mới ngỏ lời
Bởi tại sự duyên
Vốn tôi nay người dưới thủy tiên
Sớm đã kết Kính Xuyên làm nghĩa cả
Không ngờ chàng lòng chim dạ cá
Nghe Thảo Mai nên đôi ngả sấm thương
Và tôi nay như chim yến lạc đàn
Phải cung đạn đã sợ làm gỗ vậy
Vì chàng ở trước sao sau vậy
Đem chén son thề với khuôn xanh
Có thiên thanh địa bạch chứng minh
Giao loan mới cầm lành xin tái tục
Chàng Liễu Nghị tòng tâm sở dục
Chiếc kim thoa phó trúc cùng chàng
Máng tuyên thề mấy bức từ chương
Dâng về tới đền vàng thủy phủ
Kính trình vương phụ thấm xét ngũ thầm
Nguyện cùng chàng kết nghĩa trăm năm
Cho vẹn chữ sắt cầm tảo hợp
Nỗi niềm giao ước tạc dạ ghi lòng
Dầu mà ai phụ nghĩa quên công
Soi xét có đôi vầng nhật nguyệt
Mặc sự trần ai hương nguyệt hạ
Tự phụ băng thán đáo hùng hà trung
Dặn chàng ra mãi bể đông
Tới đâu hễ thấy ngô đồng cây cao
Lấy kim thoa gõ vào cây ấy
Dưới thủy tề nghe thấy không lâu
Trong cơ ứng biến nhiệm màu
Mặc dầu lời ngỏ mặc dầu như trao
Chàng nghe nói tiêu hao sau trước
Dạ bùi ngùi chân bước đường thông
Bể đào lai láng xa trông
Nửa lo nỗi chúa nửa lòng sự duyên
Sông Ngân Hán băng miền thẳng trỏ
Tới ngô đồng/tay gõ vừa thôi
Tự nhiên chuyển động phong lôi
Giữa dòng trông thấy một đôi bạch xà
Chàng trông thấy sự đà ứng hiện
Mới bày lời chúa kiến phân minh
Bạch xà thoát xuống động đình
Sai lên rẽ nước dòng xanh rước chàng
Đón chàng xuống đền vàng thoải phủ
Thấy triều thần văn võ đôi bên
Tiêu nhiều nhã nhạc dưới trên
Tả bày lưu liếc hữu chen long xà
Kim quy xứ chầu tòa ngọc bệ
Đón ra mời Liễu Nghị vào trong
Chàng quỳ dâng bức thư phong
Phụ vương trông thấy trong lòng quặn đau
Trách Kính Xuyên cơ cầu độc giữ
Mới truyền đòi trưởng tử Sích Lân
Phán rằng chúa phải gian truân
Sai lên đón rước thủy quân chớ chầy
Lời vương phụ xuyên ngay dục kíp
Sích lân bèn hóa phép thần thông
Bể đào nổi trận mênh mông
Khắp loài thủy tộc đều cùng hiện ra
Sấm sét vang mưa sa chớp giật
Quỷ cùng tà tan mất nơi nơi
Chúa tiên về tới long giai
Kính Xuyên bắt tội Thảo Mai đem đày
Công cán này ai tầy Liễu Nghị
Phong cho làm quốc tế Thủy Quan
Chàng từ vâng lệnh thiên nhan
Duyên ưa phận đẹp, chức ban trọng dùng
Mái thiên cung an bài tự trước
Kẻ phàm trần bỗng gặp sánh tiên
Chàng từ kim cải bén duyên
Có dang trí tuệ có quyền anh linh
Dầu ai phải bất bình mỏi mệt
Tấm lòng thành lễ yết tạ qua
Dù ai tiến cúng hương hoa
Tiền tài lưu loát cửa nhà khang ninh
Đã nên đấng anh linh kỳ diệu
Khắp trong triều nhượng hiệu tôn ngôi
Dám xin những sự đã rồi
Xin đừng nghĩ ngợi dông dài chi đây
Kìa Vũ Thị thảo ngay một tiết
Chàng Trương Sinh chẳng biết ngay gian
Bóng đèn nghe trẻ nói oan
Làm cho thiếu nữ hồng nhan thiệt mình
Đã lên đấng anh linh liệt nữ
Trách chi người vụng xứ chấp lê
Bằng nay tiên chúa sinh chi
Dám soi gương trước mà suy sự lòng
Rũ sạch không mọi niềm tân khổ
Nương uy trời tế độ sinh linh
Đời đời nức tiếng thơm danh
Biển vàng ghi tạc sử xanh đòi truyền
Kiêm ngũ phúc dâng lên cõi thọ
Nước trị thường thánh chúa hưng long
Mẫu về trắc giáng điện trung
Khuông phù đệ tử hưng long thọ trường
Thủy Tinh Công Chúa Văn (thuộc tập “Văn Chầu các bà” – bản phiên nôm)
Trạnh giang bên dòng quanh lai láng
Nguyệt lầu lầu soi rạng nam minh
Vốn xưa Thoải quốc Động Đình
Có tiên lân nữ giáng sinh điện rồng
Đức phàm vẹn thong dong ngôn hạnh
Nét linh hòa vốn tính thiên nhiên
Tay bà khác giá thần tiên
Đã đành lệ thủy các miền non khôn
Hằng chầu trước thiên môn ngọc điện
Duyên sắt cầm chứa bén nơi nao
Mẫu tự hợp nghĩa Trần Châu
Gió Đằng Vương gác bóng chiều dưới mành
Chốn thủy quan có nhà lệnh tộc
Lưỡi côn bằng danh ốc Trinh Xuyên
Vốn dòng vây cá gia truyền
Thảo Mai nàng ấy tạm quyền tiểu tinh
Chí bình sinh phì nhà giúp nước
Ơn cửu trùng những thác biên cương
Bản danh tiên chúa phi phương
May nhờ lá thắm xe vương tơ hồng
Nên vương phụ có lòng lân mẫn
Cho hai người duyên phận gồm nhai
Mẫu tự hợp nghĩa Trần Châu
Đã đành lĩnh đỏ duyền sông khôn nài
Ước duyên hài trăm năm phối thất
Đạo cương thường chẳng nhặt tóc tiên
Cùng nhau chưa thấy nắng mưa
Bỗng đâu ra sự thiên cơ quải người
Trách Thảo Mai ra lòng trở giả
Đồ thư làm cứ gieo oan
Kính Xuyên chẳng xét ngay gian
Vàng dòng nỡ để lầm than bao đành
Đài dương thế một mình vò võ
Sớm khuya cùng núi cỏ ngàn cây
Đèn trăng chiếu đất màn mây
Dưỡng thân hoa quả kết bày hươu nai
Đường vãng lai thanh sơn tú thủy
Lốt đại xà tướng vẽ ngư long
Có phen biến tướng lạ lùng
Mày ngài yểu điệu má hồng phi phương
CÓ phen trách rằng nàng lỗi lỗi
Mặt băng trừng ruột rối châu sa
Có phen thấp thoáng Hằng Nga
Tưởng bề phu phụ xót xa muôn phần
Có phen trách lang quân bội bạc
Nghe ai làm chiếc mác duyên ai
Có phen liễu ủ đào phai
Phận dành chắp bả xe gai sự thường
Có phen bôn trì dương nâng nguyệt
Ba thân phàm mong quyết quy không
Có phen nhịn nắng non xanh
Ngâm sầu tới nỗi hình dung võ vàng
Bốn bề những hổ lang ác thú
Vật đều cùng mến chúa hôm mai
Đua nhau trăm giống ngàn loài
Dâng hóa cúng quả chẳng nài công phu
Ngẫm mười thu dãi dầu sương nắng
Tin cá trầm nhạn vắng khôn hay
Những ngờ nhiều nỗi riêng tây
Nào hay con tạo vận xoay ở trời
Trên dương thế có người nho sĩ
Văn tú tài Liễu Nghị là tên
Trẻ từ nhờ ấm xuân huyên
Sôi kinh nấu sách hằng chuyên việc mình
Ngày vừa thuở thần kinh hội thí
Dặm đường trường Liễu Nghị trẩy ra
Vũ môn mong nhảy đạt ba
Chỉn hiềm con tạo xui ra bởi người
Bây giờ đã tới nơi non quạnh
Ác ban khoa sương lạnh trời hôm
Đội ngàn hoa cỏ xanh êm
Trước hàng liễu ủ sau hàng đào phai
Lòng hiếu sự đeo đòi cảnh vật
Thấy Chúa ngôi thư chất dung nhan
Má hồng châu lệ đầm chan
Nỉ non hòa khóc hòa than một mình
Chàng nhận biết tâm tình cảm cách
Chúa nhận người hỏi khách rằng bây
Non cao rằng vắng chốn này
Dầu nay quân tử tới đây lạc loài
Bây giờ đã trăng soi ác lặn
Chàng hãy còn thơ thẩn cớ sao
Thưa rằng hàn sĩ chí cao
Mười năm đèn sách công lao chuyên cần
Hội hoa xuân lắm xưa gặp gỡ
Sự duyên này can cớ do đâu
Dám xin kết chỉ hợp bầu
Kẻo còn lẩn quất gieo cầu dưới trăng
Chúa nghe nói dùng dằng khôn xiết
Đoái nhỉ chàng hoa nguyệt sao nên
Thiếp nay người dưới thủy tiên
Nghiêm từ sớm đã định duyên giai kỳ
Khăng khăng giữ đạo tùy sau trước
Chẳng ngờ chàng tính nước lòng may
Hư không gắp lửa bỏ tay
Gieo oan một phút đầy mười đông
Phiền quân tử tính xuân áng áng
Sự duyên này thiếp há đơn sai
Chàng dằng miễn được như lời
Ra oai đỉnh thắm sông dài quản bao
Nhớ đèn nguyệt đêm thâu hỏi khó
Dãi tấc lòng thề chí cao xanh
Hàn sơn nghe vắng tiếng kình
Quy mô bỗng đa trở tình thực hư
Chúa nhiều nỗi chín lâu oan ức
Phó kim thoa cùng bức thư phong
Dặn chàng ra mãi biển đông
Đến đâu xem thấy ngô đồng cây cao
Chàng nghe nói tiêu hao sau trước
Dạ ngùi ngự bước trực đường thông
Bể đào cất mặt xa troong
Tưởng lo sự chúa mà mong sự tiên
Duềnh ngân hán băng miền thẳng trỏ
Tới ngô đồng tay múa bề tôi
Tự nhiên nổi trận phong lôi
Giữa dòng dè thấy một hai bách xà
Chàng xem thấy sự ứng hiện
Mới bày lời Chúa khiến phân minh
Bạch xà suấ tới Động Đình
Sai lên lấy nước dòng xanh điệu chàng
Một giây dưới điện vàng thủy phủ
Thấy quần thần văn võ đôi bên
Thiều tấu nhạc vũ dưới trên
Nơi bầy ngư biếc nơi chen long xà
Kim quy sai trước tòa ngọc bệ
Bước ra bày Liễu Nghị vào trong
Chàng bèn dâng bức thư phong
Phụ vương trông thấy trong lòng quặn đau
Trách Kinh Xuyên cơ cầu độc giữ
Mới bày chàng trưởng tử Xích Lân
Phán rằng chúa phải gian truân
Con vua điện dưới thủy cung chớ chày
Lời vương phụ truyền ngay trục kíp
Xích Lân bèn hóa phép thần thông
Nước dâng cờ phất trống dong
Khắp hòa thế giới đều cùng mênh mang
Mảng tiếng vang mưa sa chớp dật
Quỷ cùng thần lánh bạt đòi nơi
Chúa tiên về chốn long giai
Sự Kinh Xuyên với Thảo Mai luận dày
Công cán này ai bằng Liễu Nghị
Phong cho làm quốc tế thủy quan
Chàng từ vâng mệnh thiên than
Duyên ưa phận đẹp chức ban trọng quyền
Mái thiên công an bài thuở trước
Đấng trần phàm bỗng được giao tiên
Chúa tự kim cải bén duyên
Có danh trí tuệ có quyền anh linh
Đã nên đấng anh linh liệt nữ
Trách thay nước can cớ chấp nê
Ngẫm thay tiên chúa sinh trì
Hãy soi gương trước mà suy sự lòng
Rũ sạch không mỗi đường tân khổ
Nương uy trời cứu hộ sinh linh.