Giới thiệu
Thiền sư Tức Lự, đời thứ 14, Thiền Phái Vô Ngôn Thông và đệ tử của Ngài là Cư Sĩ Ứng Thuận, đời thứ 15 Thiền Phái Vô Ngôn Thông, đây cũng là 2 vị cuối cùng của Thiền phái này ở Việt Nam. Đạo hiệu của Thiền sư Tức Lự rất hay, Tức là bặt dứt, Lự là suy lường. Tức Lự là bặt dứt suy lường là điểm đến cuối cùng của thiền tông, là chỗ rốt ráo không còn suy nghĩ nữa, đó lá tánh biết lặng lẽ, rõ biết đại dụng hiện tiền.
Cơ duyên tu tập
Thiền sư Tức Lự quê ở Chu Minh, lúc nhỏ thông minh đọc hết các sách thế tục. Một hôm, Sư bỏ hết sở học, theo làm đồ đệ Đại sĩ Thông Thiền thưa hỏi chỗ huyền yếu.
Thường đến ngày giải hạ Sư đặt bẫy, bắt được một con chim Mãi Quỹ đem về dâng cho thầy.
Thông Thiền kinh ngạc bảo:
Ngươi đã làm Tăng, sao lại phạm tội sát sanh? Làm sao tránh khỏi quả báo ngày sau?
Sư thưa:
Con chính khi ấy chẳng thấy có vật này, và cũng chẳng thấy có thân con, cũng chẳng biết có quả báo sát sanh, cho nên mới làm thế này.
Thông Thiền biết Sư là pháp khí bèn cho vào thất, mật truyền tâm ấn rằng:
Ngươi nếu dùng đến chỗ đất ấy, dù có tạo tội ngũ nghịch, thất giá, cũng được thành Phật.
Có vị Tăng bên cạnh nghe trộm lời này, bèn kêu to rằng:
Khổ thay, dù có việc thế ấy, tôi cũng chẳng nhận. Thông Thiền lên tiếng bảo:
Trộm! Trộm! Đâu nên, phi nhân sẽ gặp cơ hội tốt. Sư nghe câu nói ấy liền lãnh ngộ.
Sau Sư trở về chùa Thông Thánh làng Chu Minh, phủ Thiên Đức trụ trì. Ở đây, Sư giảng dạy cho môn đồ tông chỉ Thiền tông. Có người học trò lanh lợi là cư sĩ Ứng Thuận kế thừa tông của Sư.
Tham khảo
- Sách “Thiền uyển tập anh”, Lê Mạnh Phát, Viện nghiên cứu Phật học, Nhà xuất bản Văn học năm 1990.
- Sách Thiền Sư Việt Nam, Thích Thanh Từ, DL 1999 PL 2543.
