Chúa Nguyệt Hồ là vị chúa bói hàng thứ hai trong Tam Tòa Chúa Bói sau chúa Tây Thiên.
Hội Đền Chúa Nguyệt Hồ diễn ra vào ngày 15 – 16 tháng 2 âm lịch hằng năm, thu hút hàng ngàn khách du lịch thập phương đến Đền lễ bái. Một số địa điểm khác cũng tổ chức khánh tiệc Bà như:
- Đền Suối Mỡ (Lục Nam)
- Bắc Lệ (Lạng Sơn)
- Phủ Dầy (Nam Định)
- Phủ Tây Hồ (Hà Nội)
- Đền Bảo Hà (Lào Cai)
Dâng lễ Đền chúa Nguyệt Hồ
Hàng năm cứ đến những ngày lễ hội lớn tại đền Chúa Nguyệt Hồ hay đền chúa bói Nguyệt Hồ, hàng ngàn lượt khách thập phương trên khắp các tỉnh thành cả nước lại hành hương tìm về nơi đền thiêng để xin lộc, cầu tài, cầu bình an trong cuộc sống. Để bày tỏ lòng thành tâm của mình, các con hương đều dâng đến chúa bà những lễ vật đẹp nhất, cầu kỳ nhất.
Lễ vật khi đến đền Chúa Nguyệt Hồ nên sắm bao gồm 1 bó hoa, 1 đĩa quả gồm nhiều loại quả, 1 chai rượu nhỏ, xôi thịt, 1 đĩa trầu cau, giấy tiền và cánh sớ.
Sau khi dâng những thức lễ này trên ban thờ thánh, bạn chờ hết một tuần hương rồi hạ lễ. Riêng cánh sớ và giấy tiền đem đi hóa tại nơi hóa sớ của đền.
Hoạt động
Trong ngày lễ chính, tức ngày 15/2 âm lịch, nhân dân vùng Bo lại rước kiệu từ đình Bố Hạ về đền Hạ, đền Trung và đền Thượng. Hoàn thành tế lễ tại đền Trung thì mới rước kiệu về đến đền Nguyệt Hồ. Tại đây, phần tế lễ chúa Nguyệt Hồ được thể hiện qua bài cúng hát chầu văn. Những người được chọn hát chầu văn trong phần lễ tế này phải là người hát hay, đàn giỏi và gia đình không có tang bụi.
Hầu chúa Nguyệt Hồ
Hầu bóng, hầu đồng là nét văn hóa tín ngưỡng tâm linh thiêng liêng của người Việt. Tại các đền thờ, lệ hầu bóng được diễn ra thường xuyên trong các dịp đầu năm và trong những ngày lễ hội. Người ta tin rằng, các vị thần có thể nhập hồn vào thân xác các ông đồng, bà đồng và phán truyền, diệt trừ tà ma, chữa bệnh, ban phúc cho các con hương. Những người hát chầu văn cũng phải xướng hát trong quá trình hầu đồng như vậy.
Trong Tam Vị Chúa Mường, thì bà chúa Nguyệt Hồ là chúa bói danh tiếng nhất và rất hay ngự đồng. Khi thỉnh chúa, chúa sẽ về và chứng tòa chúa Đệ Nhị màu xanh lá cây. Do đó, khi hầu đồng, người hầu phải mặc áo xanh, khăn xếp xanh và múa mồi thì chúa mới chứng cho.
Khách thập phương thường về đền lễ Mẫu và hầu đồng. Khách chủ yếu đến từ Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hà Nội, … đến để có cơ hội dâng văn hầu chúa Nguyệt Hồ linh thiêng.
Văn chầu chúa Nguyệt Hồ
Bản 1
Ai lên đến Cao Sơn Bạch Mã
Hỏi thăm Đền Chúa Nguyệt nơi nao
Hỏi thăm ga Kép mà vào
Ngôi đền Chúa ngự khác nào động tiên
Bốn mùa hoa trái dâng lên
Bạn tiên tấp nập đôi bên ra vào
Trước ngôi cao rầu rầu nét mặt
Chiếc gậy son chúa đặt phía sau
Lá trầu với lại quả cau
Tiền đài chiếc tráp sơn màu xanh lam
Chúa ngồi đó lòng đau như cắt
Dưới trần phàm bao kẻ u mê
Nhớ người con gái thôn quê
Không may nhỡn đãng phải bề khổ tâm
Sống âm thầm mồ côi cha mẹ
Gặp được Thầy Quỷ Cốc tiên sinh
Một đời làm phúc quên mình
Truyền ban ấn quyết đặt tên Nguyệt Hồ
Tiếng đồn cho tới kinh đô
Có bà Chúa Bói Nguyệt Hồ rất hay
Cửa nhà gia sự hôm nay
Mồ mả đất cát Chúa rầy chỉ cho
Âm dương chồng vợ căn do
Hợp tan tan hợp chỉ cho rõ ràng
Tiền hậu vận mọi đàng hay dở
Việc trong ngoài lầm lỡ chỉ cho
Về đồng phán bảo nguyên do
Có căn có số phải lo trình đồng
Tam đầu cửu vĩ thuyền rồng
Thoi xanh rừng núi sớ hồng kim ngân
Hình hài nón chúa kính dâng
Lập đàn thỉnh chúa lai lâm ngự về
Phép tiên chúa đáng tài cứu thế
Tiếng oai linh quyền chế nơi nơi
Phép tiên xoay đất chuyển trời
Gia công hộ phép cứu người trần gian
Thỉnh mời tiên chúa lai loan
Khuông phủ đệ tử nhân khang thịnh cường.
Bản 2
Rừng tùng bách bốn mùa rợp bóng
Cánh sen hồng còn đọng hơi sương
Hay đây là sự phi thường
Nguyệt hồ chúa bói anh linh ai tày
Ơn lão tố theo thày học đạo
Mười năm tròn tu kiếp thiên nga
Nói rồi binh lửa can qua
Mẫu cho giáng thế trừ tà cứu dân
Nhớ tích xưa đời Lê Thái Tổ
Một thôn nghèo mái đổ màn sương
Lam chiều rặng cúc đưa hương
Chim ca vượn hít bên đường hoa chen
Khắp chuyện lạ trên trời dưới bể
Có những điều không thể tìm ra
Từ sinh vận hạn trong nhà
Khí hư vận kèm toàn gia tới kỳ
Đường dài tài lộc sinh ly địa lý
Hay huyết ly mộng mỵ thủy phòng
Ý đồ đen trắng đục trong
Người sinh số mệnh đo lòng thanh tao
Đường vận mệnh ai nào biết trước
Kêu chúa bà thời được biết ngay
Ơn trên thánh tổ cao dày
Truyền cho ấn quyết ra tay phù đời
Thuở nam việt nhớ xưa nguồn cội
Chúa có tài bấm độn lục nhâm
Phép tiên xem bói nhập thần
Xem trong thế sự thăng trầm ra sao
Dù ai bị ma cao phù quyết
Bệnh thời làm chẳng biết căn do
Linh phù bùa yếm bà cho
Trừ tà diệt quý khiến cho lại thành
Tiết xuân xanh thành tâm khấn nguyện
Tiến văn chầu chúa Nguyệt cung nga
Hương thơm tấu thỉnh ba tòa
Độ cho đồng tử vinh hoa thọ trường.
Tham khảo
- Oản Cô Tâm: https://oancotam.com/den-chua-nguyet-ho/#Hoi_den_Chua_Nguyet_Ho
- Đạo mẫu tứ phủ: http://daomautuphu.com/Than-tich/Phu-Son-Trang/Chu%CC%81a-de%CC%82-nhi%CC%A3-Nguye%CC%82t-Ho%CC%80.htm