Ông Hoàng Bảy là con đức vua cha, theo lệnh vua ông giáng trần trở thành con trai thứ 7 trong gia đình triều Nguyễn cuối thời Lê.
Trong tín ngưỡng thờ Mẫu, Ông Bảy là vị nam thần quan trọng, thường hay ngự đồng và được lệnh Mẫu vương đi chấm lính nhận đồng, răn dạy trần gian đức độ, phụng sự cần mẫn việc Thánh. Ông phù trì cho những ai tâm đức được hạnh phúc, may mắn trong cuộc sống.
Khánh tiệc Ông Hoàng Bảy diễn ra vào ngày 7/7 (tiệc đản nhật) và 17/7 âm lịch (ngày giỗ) hằng năm tại đền Bảo Hà (Lào Cai)
Hoạt động
Khánh tiệc đức Hoàng Bẩy là một trong ba Đại lễ của Phủ Chúa Bắc Hà và các anh chị em Nhất Tâm cùng các con nhang đệ tử. Hàng năm vào tháng 7 bản hội Nhất Tâm đều tổ chức trẩy tiệc Hoàng Bẩy. Về với đền Bảo Hà để tri ân và tưởng nhớ công đức của đức Thánh Hoàng, bản hội cũng cầu xin Đức Hoàng gia hộ tiếp độ ban tài tiếp lộc cho các gia chủ.
Trong lễ hội có tổ chức rước kiệu, tế thần, dâng hương tưởng niệm, cùng các hoạt động văn hoá – thể thao khác. Ngoài những ngày lễ hội, những ngày thường (đặc biệt là vào mùa xuân) khách thập phương trong cả nước vẫn thường xuyên tụ họp tại đây để thắp hương tưởng niệm, cầu an, cầu lộc.
Dâng lễ Ông Hoàng Bảy Bảo Hà
“Giàu thì lễ vật nguy nga.
Nghèo thì bát nước bông hoa cũng chẳng nề”.
Cốt là thành tâm và có đầy đủ trầu rượu vàng hương. Nhưng nếu đi theo đoàn, mọi người thường sắm lễ như sau:
- Lễ mặn (xôi, gà), rượu, bia, nước ngọt, nước khoáng
- Hoa tươi, quả tốt
- Bánh, kẹo (kẹo lạc), trà, thuốc lá
- Vàng lá, hương, nến, tiền trần, cau trầu
- 1000 vàng Bốn Phủ, 1000 vàng tím…
Nếu có điều kiện hơn thì sắm thêm cỗ ngựa tím cùng quần, áo, hia, mũ đủ đầy.
Tuy nhiên, không nhất thiết phải sắm đủ mà bạn hãy tùy duyên, tùy điều kiện của bạn mà sắp lễ. Quan trọng nhất vẫn phải là nhất tâm, thành tâm lên lễ cửa ông.
Đi lễ không quá cầu kỳ về đồ lễ vì cõi âm thường: Chứng tâm không chứng lễ. Nếu có lễ thì nên đơn sơ. Chúng ta nên dành bớt phẫn lễ để cung tiến, hay giọt dầu. Việc đó tốt hơn vì góp công của xây dựng nhà đền sẽ được nhà ngài chứng tâm nhiều hơn. Cha mẹ nào chả thương con nghèo. Vì thế, không nên đua đòi sắm lễ, đặc biệt là mã cho tốn kém mà không giúp gì cho hưng thịnh đền nhà ngài. Nhà thánh hàng năm nhận hàng vạn mã, vàng thử hỏi có dùng làm chi ở cõi đó. Lễ mã chẳng qua là thể hiện lòng tôn kính mà thôi.
Ngự giá Ông Hoàng Bảy
Ông là một trong các thánh Hoàng thường ngự đồng. Khi ngự đồng ông mặc áo tím, đeo hai mạng chéo, đầu đội khăn xếp thắt nét tím. Ngự đồng dung nhan tỏa ra nét anh tú, hào hoa phong nhã. Ngự đồng ông làm lễ tấu hương, khai quang và vác đôi hèo đi làm việc Thánh, ông thường tung hèo để chấm đồng. Khi người nào đó bị ông ném hèo thì người đó phải ra trình đồng.
Văn khấn
Khấn nôm:
Nam mô a di đà Phật ( 3 lần )
Con lạy chín phương trời, con lạy mười phương đất, con lạy chư phật mười phương, mười phương chư phật.
Con lạy toàn thể chư phật, chư tiên, chư thánh.
Con lạy: ………..( tên thánh chủ bản đền. Ví dụ, đến đền ông Hoàng Bảy ta khấn: Con lạy Thánh Hoàng Bảy tối linh)
Đệ tử con tên là:…………. tuổi:……….
Ngụ tại:……………………………
Hôm nay là ngày…., Chúng con đến đây có chút hương hoa, phẩm quả, lễ mặn (chú ý dâng gì thì kêu đó nghe – không có lễ mặn mà kêu lễ mặn là phải tội đó, nên nhớ không bày lễ mặn ở cúng Phật) xin dâng lên các chư tiên, chư thánh để cảm tạ ơn đức của các ngài đã phù hộ độ trì cho chúng con suốt thời gian qua. Vừa qua, được sự lưu tâm độ trì của các ngài mà công việc (Nếu đã xin việc gì cụ thể mà thành công thì xin trình bày) của con đã hanh thông vẹn tròn. Chúng con xin được cảm tạ và lễ tạ tất cả các Ngài.
Hôm nay, chúng con tới đây với tất cả lòng thành kính xin các ngài phù hộ độ trì cho con các việc sau: ( Nêu cụ thể các việc cần xin, các khó khăn có thể gặp phải và có thể cả hướng định giải quyết ra sao).
Một lần nữa, thay mặt gia chung chúng con, con xin các ngài dang tay cứu giúp cho chúng con. Chúng con xin đa tạ …( tên vị thánh bản đền) và toàn thể các chư tiên, chư thánh.
Nam mô a di dà phật (3 lần).
Khấn đầy đủ (Dành cho căn đồng số lính, đồng thầy)
Con niệm Nam Mô A Di Đà Phật (3lần)
– Con lạy chín phương Trời, con lạy mười phương Đất, con lạy mười phương chư Phật, chư Phật mười phương,
– Nam Mô Bản sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
– Nam Mô Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật.
– Nam Mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
– Nam Mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát.
Con Lạy Chư Đại Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng.Hộ Pháp Chư Thiên, Thiện Thần Bồ Tát.
Con lạy Tam Vị Đức Vua Cha Đức Tam Thập Tam Thiên Thiên Chúa Đế Thích Đề Hoàn Nhân Thánh Đế Ngọc Bệ Hạ
Con Lạy Hiệu Thiên chí tôn Kim Quyết Ngọc Hoàng Huyền Cung Đại Đế Ngọc Điện Hạ.
Con lạy Đức Phật Mẫu Hoàng Thiên
Con Lạy Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình Thủy Quốc Long Vương.
-Con lạy Tam Tòa Thánh Mẫu:
Con Lạy Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên
Con Lạy Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn
Con Lạy Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ
Con Lạy Mẫu Đệ Tứ Khâm Sai
Con Lạy Hội Đồng Quan Tứ Trụ Triều Đình
Con Lạy Tam Phủ Công Đồng, Tứ Phủ Vạn Linh hội Đồng Tiên Thánh Đông A Phủ.
-Con lạy Trần Triều Hiển Thánh Nhân Vũ Hưng Đạo Đại Vương.
Con lạy Trần Triều Khải Thánh Vương Phụ, Vương Mẫu, Vương Phi Phu Nhân,
Trần Triều Vương Huynh, Vương Đệ.Vương Tử, Vương Tế, Vương Nữ Vương Tôn
Con Lạy văn võ bá quan quân thần trần triều
Con lạy Tam Tòa chúa bói – Hội đồng Chúa bói Chúa chữa Chúa Mán Chúa Mường
Con Lạy Chúa Đệ Nhất Tây Thiên
Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ
Chúa Đệ Tam Lâm Thao
Tiên Chúa Thác Bờ
Con Lạy Ngũ Phương Bản Cảnh Vũ Quận Bạch Hoa -Năm Phương Chúa Bà
-Con lạy Ngũ Vị Vương Quan, Tôn Quan Đệ Nhất Thượng Thiên, Tôn quan Đệ Nhị Giám Sát, Tôn Quan Đệ Tam Thoải Phủ, Tôn quan Đệ Tứ Khâm Sai, Tôn Quan Đệ Ngũ Tuần Tranh.
Con lạy Tôn Quan Điều Thất.
-Con cung thỉnh mời Tứ Phủ Chầu Bà
Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên
Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn Đông Cuông
Chầu Đệ Tam Thoải Phủ
Chầu Đệ Tứ Khâm Sai
Chầu Năm Suối Lân
Chầu Lục Cung Nương
Chầu Bảy Tiên La
Chầu Bát Nàn Đông Nhung Đại Tướng Quân
Chầu Cửu Sòng Sơn
Chầu Mười Đồng Mỏ
Con lạy Hội Đồng Chầu Bé-Con Lạy Chầu Bé Thượng Ngàn Quyền Cai Bắc Lệ
– Con cung thỉnh mời Tứ Phủ Thánh Hoàng, thập vị quan Hoàng
Con lạy 36 tòa Sơn Trang -Sơn Trang, Tám Tướng Thập Nhị Tiên Nàng
-Con lạy Tứ Phủ Thánh Cô
Con xin kính lạy Cô Nhất Thượng Thiên- Cô Cả đền Dùm
Con lạy Cô đôi Thượng Ngàn
Cô bơ Thoải, con lạy cô tư Ỷ La, Cô năm suối lân, cô Sáu sơn trang, Cô bảy Tân La, cô Tám Đồi Chè, 12 cô Chín, Cô chín thượng Ngàn, Cô chín Sòng sơn, cô Mười mỏ Than, Hội đồng cô bé, Con Lạy cô bé Thượng ngàn, cô bé Thoải .con lạy cô Bé Bản Đền (bản điện), Con lạy Tứ Phủ Thánh Cậu trên Ngàn dưới Thoải,
Con lạy Cậu đệ nhất Hoàng Thiên, Cậu Hoàng Đôi Thượng Ngàn, Cậu Hoàng Ba Thoải, Cậu Hoàng Tư Long Thành, Con Lạy Cậu Bé Hoàng Thiên, Cậu Bé Thượng Ngàn, Cậu Quận Phủ Dầy, Cậu Đồi Ngang Phố Cát. Con lạy cậu bé bản Đền ( Bản Điện ).
-Con Lạy Hội Đồng Quan Ngũ Dinh, Đôi quan Thanh Xà Bạch Xà, Sơn Thần Bản Thổ Ngũ Hổ Thần Tướng
-Con cung thỉnh mời chư vị Chúa Chầu các Quan thủ Đền thủ Điện, Chư vị Thành Hoàng Bản Thổ, Chư vị Thần thổ cư đồng ngự dải đất này.
– Đệ tử con tên là:…………. tuổi:……….
Ngụ tại:……………………………
Kim niên kim nguyệt cát nhật lương thời. Hôm nay ngày:… Tháng:… Năm:…
( Dâng gì cầu gì khấn nấy hoặc theo bài bên dưới)
Nhân …………..
Đệ tử con nhất tâm 1 lòng, nhất tòng 1 đạo, nhất tâm trí thiết, nhất dạ chí thành, đêm tưởng ngày mong, tu thiết hương, hoa, đăng, trà, quả, thực (mang miệng về tâu, mang đầu về bái), trên con tấu thượng thiên, dưới con đệ trình long cung thuỷ phủ cùng đồng gia quyến đăng cung phụng cửa đình thần tam tứ phủ ……………(tên đền) linh từ.
Mong trên cha độ, dưới mẫu thương, đèn trời đuốc biển soi đường dẫn lối, phù hộ độ trì cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hoà, vuốt ve che chở cho gia chung chúng con trong 3 tháng hè, 9 tháng đông, tai qua nạn khỏi – Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối được bình an vô sự, cửa nhà khang ninh, cầu danh đắc danh, cầu phúc đắc phúc, đắc tài sai lộc…… Dãi tấm lòng thành cúi xin Phật Thánh Chúa Tiên anh linh chứng giám!!!
– Cung thỉnh công đồng Lục Cung Tiên Tổ dòng họ….. nguyên quán…..,Tổ Cô Mãnh Tướng, cậu bé cô bé tại gia, chư vị tiên linh trong dòng họ theo hầu Phật Thánh cửa Đình Thần Tam Tứ Phủ, trên tấu tòa vàng Thượng Thiên, dưới tấu Thủy Cung Địa Phủ, cho con cháu nhất một lòng, tòng một đạo Sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm…
Nam mô a di dà phật (3 lần).
Văn chầu
Bản 1
Gió nam thoảng đưa hương bay ngào ngạt
Bóng ác tà đã gác non tây
Trăng in mặt nước vơi đầy
Bảo Hà có tích xưa nay còn truyền
Quan Hoàng Bảy trần miền Băc địa
Hợp binh hùng lục thuỷ Thao Giang
Quân cơ mưu lược luận bàn
Doang trung thường có hai hoàng vào ra
Quan Hoàng Bẩy Bảo Hà chính vị
Cùng tướng công đệ nhị Hoàng Hai
Can qua dâu bể biến dời
Anh hùng xưa đã ra người cung tiên
Nhớ công đức lập đền phụng sự
Thổ, Mán, Nùng tiên nữ dâng hoa
Thú vui điếu khách bàn trà
Phong lưu thuốc cống Bảo Hà dâng ông
Hoàng hoa tửu khăn hồng gối xếp
Ngự tính tình phong nguyệt hoạ ca
Nhắn ai lên đất Bảo Hà
Nếm mùi phong nguyệt ấy là thần tiên
Cõi Bắc địa còn truyền cổ tích
Quan Bảo Hà thực đích trung quân
Sinh thời làm tướng trung thần
Tấc lòng yêu nước thương dân hãy còn
Dẫu bể cạn non mòn cũng quyết
Thử ra tài cho biết oai danh
Bao phen lẫm liệt tung hoành
Định an xã tắc đề binh cõi ngoài
Đất Lào Cai là nơi dụng võ
Quyết ra tay đội ngũ tiến công
Biên cương súng nổ đùng đùng
Sa trường sương núi máu sông chẳng nề
Đem quân về Thất Khê phòng thủ
Đền Bảo Hà lạc thú huê viên
Mãn tuần chiếu hạc hồi thiên
Tấm thân thoát lánh nghiệp duyên cõi trần
Bỗng một trận sầu vân ám kết
Hiện chân hình dạo Bắc hết Nam
Vui cùng nước biếc trăng ngàn
Tốt tươi quả lạ trăng vàng đìu hiu
Độ dân xã ngày Nghiêu tháng Thuấn
Cõi Việt Nam Bắc trấn oai danh
Từ bi cải dữ làm lành
Chọn ngươi nữ tú nam thanh chấm đồng
Kẻ xuôi ngược dưới sông trên bộ
Ai khẩn cầu tế độ thì qua
Hoàng về trắc giáng điện toà
Hộ trì đệ tử vinh hoa thọ trường.
Bản 2
Ai lên Trái Hút Bảo Hà
Đền thờ ông Bảy ấy là cảnh tiên
Trước cửa đền thiên nhiên tạo dựng
Núi xếp tâng vách đứng cheo leo
Suối trong uốn lượn qua đèo
Sông sâu nước chảy thác reo quanh đồi
Đất Lao Cai chung linh dục tú
Huyện Bảo Yên mọi thú mọi xinh
Quan Bảy Hoàng tối tú anh linh
Sử xanh ghi chép lưu danh muôn đời
Khắp muôn nơi ơn nhờ đức cả
Vâng mệnh trời giáng hạ trần gian
Quan Hoàng vâng lệnh thiên nhan
Bách tiên chư tướng tiễn Hoàng xuất cung
Năm Cảnh Hưng hậu Lê lưu tích
Giặc Bắc phương đạo nghịch bất dung
Quan Bảy Hoàng đội lệnh tiên phong
Khởi binh dẹp loạn lên công hàng đầu
Vùng Quy Hóa ai hầu dễ biết
Châu Văn Bàn lập địa thành sơn
Gió mưa trăm trận chẳng sờn
Mưu cao kế hiểm biết hơn liệu đường
Gương trung chính cương thường hiếu nghĩa
Định thiên cơ trận địa chẳng sai
Thất nguyệt,chính nhật,nhật lai
Điện minh phụng bệ long ngai hiển thần
Nổi một trận phong vân gió thét
Mới hiển thần khắp hết đâu đâu
Bốn phương nam bắc khẩn cầu
Bảo Hà thắng tích nhiệm mầu còn ghi
Quan Hoàng Bảy độ trì ban phước
Thượng đẳng thần đã được sắc phong
Quyền cai tam phủ công đồng
Quyền Hoàng cai quản thanh đồng bốn phương
Khi nhàn hạ bàn đèn điếu thuốc
Chén rượu quỳnh càng chuốc càng say
Trà sen trà cúc thơm bay
Ô Long tiên tửu vơi đầy đầy vơi
Nay đệ tử văn mời giáng hạ
Thỉnh đức Hoàng xa giá ngự lên
Hoàng về trắc giáng bản đền
Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường.
Tham khảo
- Nhân mệnh: http://nhanmenh.net/tin-nguong-ton-giao/khanh-tiec-duc-hoang-bay-bao-ha-747.html
- Tamlinh.org: https://tamlinh.org/than-tich-ong-hoang-bay-bao-ha.html
- Văn hóa tâm linh: https://vanhoatamlinh.com/ban-van-ong-hoang-bay-day-du/
