Tên gọi
A-di-đà Phật (chữ Hán: 阿彌陀佛) được phiên âm từ Amitābha, hay còn được biết đến với tên gọi Amida hoặc Amitāyus. Amitābha có nghĩa là ánh sáng vô lượng, Amitāyus có nghĩa là thọ mạng vô lượng, nên A-di-đà Phật được xem là đức Phật Vô Lượng Thọ Vô Lượng Quang.
A-di-đà Phật còn được gọi là Tiếp Dẫn Đạo sư, tức vị thầy đạo tiếp đón chúng sinh (hai tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa và Tây du ký có nhân vật có tên này nhưng được miêu tả với ngoại hình khác).
Ngoại hình
Phật A Di Đà trên đầu có các cụm tóc xoắn ốc, mắt nhìn xuống, miệng thoáng nụ cười cảm thông cứu độ, khoác trên người áo cà sa màu đỏ (tượng trưng cho màu mặt trời lặn phương Tây).
Phật A Di Đà có thể trong tư thế đứng, tay làm ấn giáo hóa – tức là tay mặt đưa ngang vai, chỉ lên, tay trái đưa ngang bụng, chỉ xuống, hai lòng bàn tay hướng về phía trước; trong mỗi tay, ngón trỏ và ngón cái chạm nhau làm thành vòng tròn.
Phật A Di Đà cũng có thể ngồi kiết già trên tòa sen, tay bắt ấn thiền (tay để ngang bụng, lưng bàn tay phải nằm chồng lên lòng bàn tay trái, hai ngón cái chạm nhau). Trên tay Phật có thể giữ một cái bát, là dấu hiệu cho giáo chủ. Nhân vật đi kèm Phật A Di Đà thường được minh họa cùng hai vị Bồ Tát là Quán Thế Âm (bên trái, cầm cành dương và bình nước cam lộ) và Đại Thế Chí (bên phải, cầm bông sen xanh).
Sự tích
Theo kinh Đại A Di Đà, về thời Đức Phật Thế Tự Tại Vương ra đời, có một vị quốc vương tên Kiều Thi Ca. Vua Kiều Thi Ca nghe đức Phật thuyết Pháp liền bỏ ngôi vua xuất gia làm vị tỳ kheo hiệu là Pháp Tạng. Một hôm Ngài đảnh lễ Phật, cầu Phật chứng minh và phát 48 lời nguyện, và do nguyện lực ấy sau này thành đức Phật A Di Đà.
Lại theo kinh Bi Hoa, về đời vua Chuyển Luân Thánh Vương tên Vô Tránh Niệm có vị đại thần tên là Bảo Hải, tức là thân phụ của Phật Bảo Tạng. Một hôm vua Vô Tránh Niệm nghe Phật thuyết Pháp liền phát tâm cúng dường đầy đủ các lễ vật cho đức Phật và Đại chúng trong ba tháng. Vị Đại thần Bảo Hải khuyên vua nên phát tâm Bồ đề cầu đạo vô thượng. Vua liền nguyện nếu sau này thành Phật sẽ làm giáo chủ cảnh giới trang nghiêm thanh tịnh để giáo hóa chúng sanh. Vua Vô Tránh Niệm vừa phát nguyện xong, đức Bảo Tạng Như Lai liền thọ ký cho vua sau này thành Phật sẽ lấy hiệu là A Di Đà và ở cõi Tây Phương Cực Lạc. Vị Đại Thần Bảo – Hải sau này cũng thành Phật hiệu là Thích Ca Mâu Ni.
Đức Phật A Di Đà là gương sáng của hạnh Thanh Tịnh, vì thân Ngài chói ngời hào quang thanh tịnh và sáng suốt. Đức Phật A Di Đà có phát 48 lời nguyện rộng lớn cứu độ tất cả chúng sanh, trong ấy có lời nguyện tiếp dẫn tất cả chúng sanh nào hướng niệm đến Ngài đều được vãng sanh lên cõi Cực Lạc.
Ý nghĩa và thờ phụng
“Niệm Phật A Di Đà cứu khổ chúng sinh” đây là câu mà dân gian thường nói. Chúng sinh chính là chúng ta trong cõi trần thế. Mỗi người một hoàn cảnh, cuộc đời khác nhau và mỗi người đều mang một niềm riêng, một nỗi đau riêng. Phật A Di Đà với tấm lòng từ bi vĩ đại sẽ giáo hóa, dẫn dắt chúng sinh đến miền cực lạc. Sự hiện diện của ngài giúp chúng sinh thoát ra khỏi những khổ ải. Phật A Di Đà luôn đưa đôi tay của mình ra, giảng giải giúp chúng sinh thoát tục, thoát khỏi bể khổ của trần gian.
Tượng phật A Di Đà mang một ý nghĩa rất lớn đối với chúng sinh. Tượng Phật A Di Đà không chỉ được đặt trong những ngôi chùa từ nhỏ đến lớn mà còn được các Phật tử thỉnh về thờ tại gia. Tất cả mọi người khi lễ Phật A Di Đà đều mong Ngài giúp thoát khỏi những muộn phiền, thoát khỏi những chấp niệm nơi trần thế để trở về với sự từ bi hỷ xả của đức Phật. Bất kỳ ai chỉ cần có cái tâm tu hành, hướng thiện đều sẽ nhận được sự chỉ dẫn của Phật A Di Đà để loại bỏ tạp niệm và chỉ còn sự vô ưu, an yên.
Nhìn chung, Phật A Di Đà là một đức Phật đứng đầu thế giới Tây Phương cực lạc. Với sự tuệ giác của mình, đức Phật A Di Đà luôn đạt được tôn sùng và kính ngưỡng của mọi người trên thế gian. Việc thể hiện tín ngưỡng bằng việc thờ tượng A Di Đà tại chùa hay tại gia thực chất đó là sự mong cầu sự thanh bình, mong cầu sự tĩnh lặng.
Tham khảo
- Wikipedia, https://vi.wikipedia.org/wiki/A-di-%C4%91%C3%A0
- Nam Mô A Di Đà Phật có nghĩa là gì?, https://kienthuc.net.vn/kho-tri-thuc/nam-mo-a-di-da-phat-co-nghia-la-gi-1262443.html
- Những kiêng kỵ và cách thờ cúng tượng Phật A Di Đà, https://xuongtranhtuongphat.com/cach-tho-cung-tuong-phat-a-di-da/
- Đại nguyện lực của Đức Phật A Di Đà đối với chúng sinh cõi Sa bà, https://phatgiao.org.vn/dai-nguyen-luc-cua-duc-phat-a-di-da-doi-voi-chung-sinh-coi-sa-ba-d41135.html#
- Hãy sống với Phật A Di Đà trong mỗi chúng ta, http://www.chuahoangphap.com.vn/tin-tuc/chi-tiet-hay-song-voi-phat-a-di-da-trong-moi-chung-ta-931/
- Tìm hiểu Đức Phật A Di Đà (Adida) là ai và sự tích về ngài, https://buddhistart.vn/duc-phat-adida-a-di-da/
- ĐỨC PHẬT A DI ĐÀ LÀ AI? TÌM HIỂU VỀ ĐỨC PHẬT A DI ĐÀ, https://phongthuyhomang.vn/duc-phat-a-di-da-la-ai-lich-su-duc-phat-a-di-da/
